Essay On National Flag Of India In Marathi प्रत्येक देशाचा एक राष्ट्रध्वज असतो जो देशाच्या लोकांना एकत्र बांधतो. राष्ट्रध्वज एकतेचे प्रतीक आहे आणि राष्ट्रांना वेगळे करतो, एक ओळख देतो. हे देशाच्या स्वातंत्र्य, सन्मान आणि अभिमानाचे प्रतीक आहे. ‘तिरंगा’ ध्वजाच्या आधी अनेक ध्वजांची रचना करण्यासाठी देशाने अनेक वर्षे संघर्ष केला. येथे आपण भारताच्या राष्ट्रध्वजावरील मराठी निबंध पाहणार आहोत.
भारताच्या राष्ट्रीय ध्वज वर मराठी निबंध Essay On National Flag Of India In Marathi
भारताच्या राष्ट्रीय ध्वज वर मराठी निबंध Essay On National Flag Of India In Marathi ( १०० शब्दांत )
भारत हा आपला देश आहे आणि त्याचा राष्ट्रध्वज आपल्यासाठी खूप महत्त्वाचा आहे. आपला राष्ट्रध्वज येथे राहणाऱ्या विविध धर्माच्या लोकांसाठी एकतेचे प्रतीक मानला जातो. आपल्या देशाच्या राष्ट्रध्वजाचा आपण आदर केला पाहिजे. सर्व स्वतंत्र देशांचा स्वतःचा राष्ट्रध्वज असणे अत्यंत आवश्यक आहे.
आपला राष्ट्रध्वज तीन रंगांचा आहे, म्हणून त्याला तिरंगा असेही म्हणतात. तिरंग्याच्या वरच्या पट्टीला भगवा, मधल्या पट्टीला पांढरा आणि खालच्या पट्टीला हिरवा रंग असतो. तिरंग्याच्या मध्यभागी पांढर्‍या पट्ट्यामध्ये २४ स्पोकस असलेले निळे अशोक चक्र आहे.
भारताच्या राष्ट्रीय ध्वज वर मराठी निबंध Essay On National Flag Of India In Marathi ( २०० शब्दांत )
स्वतंत्र राष्ट्राचे नागरिक म्हणून राष्ट्रध्वज ही आपली वेगळी ओळख आहे. प्रत्येक स्वतंत्र राष्ट्राचा स्वतःचा राष्ट्रध्वज असतो. आपला राष्ट्रध्वज एकतेचे आणि स्वातंत्र्याचे प्रतीक आहे. सर्व राष्ट्रीय प्रसंगी सरकारी अधिकारी राष्ट्रध्वज फडकावतात, जरी भारतीय नागरिकांना काही प्रसंगी राष्ट्रध्वज फडकवण्याची परवानगी आहे.
सरकारी कार्यालये, शाळा आणि इतर शैक्षणिक संस्थांमध्ये प्रजासत्ताक दिन, स्वातंत्र्य दिन आणि इतर काही राष्ट्रीय कार्यक्रमांमध्ये ते मोठ्या उत्साहाने आणि आदराने फडकवले जाते.
भारताचा पहिला राष्ट्रीय ध्वज
भारतीय राष्ट्रध्वज पहिल्यांदा २२ जुलै १९४७ रोजी स्वीकारण्यात आला. आपला राष्ट्रध्वज तीन रंगांनी सुंदर बनवला आहे, ज्याला तिरंगा असेही म्हणतात. हे खादीच्या कापडापासून बनवलेले असते आणि हाताने विणलेले असते. खादीशिवाय तिरंगा बनवण्यासाठी इतर कोणतेही कापड वापरणे बेकायदेशीर आणि निषिद्ध आहे.
निष्कर्ष
आपला राष्ट्रध्वज तिरंग्याच्या वर भगव्या रंगाचा आहे, दुसरा पट्टा पांढरा आहे, त्याच अंतरावर २४ स्पोक असलेले निळे वर्तुळ आहे आणि शेवटचा हिरवा आहे. भगवा रंग समर्पण आणि निःस्वार्थता दर्शवतो, पांढरा रंग शांतता, सत्य आणि पवित्रता दर्शवतो तर हिरवा रंग तारुण्य आणि ऊर्जा दर्शवतो.
भारताच्या राष्ट्रीय ध्वज वर मराठी निबंध Essay On National Flag Of India In Marathi ( ३०० शब्दांत )
२२ जुलै १९४७ रोजी भारताने आपला राष्ट्रध्वज स्वीकारला आणि काही दिवसांनी १५ ऑगस्ट १९४७ रोजी आपल्या देशाला स्वातंत्र्य मिळाले. भारतीय राष्ट्रध्वजात तीन रंग आहेत, म्हणून त्याला तिरंगा असेही म्हणतात, यासोबतच आपला राष्ट्रध्वज आपल्या देशाची बंधुता, एकता आणि मानवता दर्शवतो.
तिरंग्याचे महत्त्व
तिरंग्याच्या शीर्षस्थानी भगवा रंग समर्पण आणि निःस्वार्थपणाची भावना दर्शवतो, पांढरा रंग शांतता, सत्य आणि पवित्रता दर्शवतो आणि तळाशी असलेला हिरवा रंग तरुणाई आणि ऊर्जा दर्शवतो. मधल्या पांढऱ्या पट्टीमध्ये, २४ एकसारखे स्पोक असलेले निळे अशोक चक्र बनवले जाते. आपला राष्ट्रध्वज स्वातंत्र्य, अभिमान, एकता आणि सन्मानाचे प्रतीक आहे आणि अशोक चक्र प्रामाणिकपणा आणि न्यायाचा खरा विजय दर्शवतो.
एकता, शांतता आणि मानवता
आपला राष्ट्रध्वज आपल्याला एकता, शांतता आणि मानवता शिकवतो. यासोबतच सत्य आणि एकात्मतेबद्दलचा आपला विश्वास वाढवण्यासही मदत होते. दरवर्षी १५ ऑगस्ट रोजी भारताचे पंतप्रधान आणि २६ जानेवारी रोजी देशाचे राष्ट्रपती ध्वजारोहण करतात. मात्र, भारतातील जनतेला संबोधित करताना ते लाल किल्ल्यावर दोघांनी फडकवले.
खादीच्या कापडापासून बनवलेला राष्ट्रध्वज
आपला राष्ट्रध्वज खादीच्या कापडाचा बनलेला आहे, तो हाताने बनवलेला कापड आहे ज्याची सुरुवात महात्मा गांधींनी केली होती. खादीशिवाय इतर कोणत्याही कापडाचा तिरंगा भारतात फडकावण्याची परवानगी नाही.
निष्कर्ष
प्रजासत्ताक दिन, स्वातंत्र्य दिन इत्यादी राष्ट्रीय सणांना मोठ्या उत्साहात आणि उत्साहाने राष्ट्रध्वज फडकवला जातो. शाळा आणि शैक्षणिक संस्थांमध्ये (महाविद्यालये, विद्यापीठे, क्रीडा शिबिरे, स्काऊट शिबिरे, इ.) आदर आणि सन्मान दर्शविण्यासाठी भारतीय ध्वज देखील फडकवला जातो.
भारताच्या राष्ट्रीय ध्वज वर मराठी निबंध Essay On National Flag Of India In Marathi ( ४०० शब्दांत )
तीन रंगांमुळे आपल्या देशाच्या राष्ट्रध्वजाला तिरंगा ध्वज म्हणून ओळखले जाते. यात क्षितिजाला समांतर तीन रंगीत पट्टे आहेत, वरच्या बाजूला भगवा, मध्यभागी पांढरा आणि तळाशी हिरवा. मध्यभागी असलेल्या पांढऱ्या पट्टीवर अशोक चक्र आहे. भारतीय राष्ट्रध्वज पहिल्यांदा २२ जुलै १९४७ रोजी संविधान सभेने स्वीकारला. राष्ट्रध्वजाची लांबी आणि रुंदी ३ : २ या प्रमाणात आहे.
आमचा राष्ट्रध्वज
आपला राष्ट्रध्वज तीन रंगांचा आहे, म्हणून त्याला तिरंगा ध्वज असेही म्हणतात. आपला राष्ट्रध्वज आपल्यासाठी धैर्याचे आणि प्रेरणेचे प्रतीक आहे. आपल्या महान स्वातंत्र्यसैनिकांच्या बलिदानाची ती आठवण आहे. यावरून आपल्या स्वातंत्र्यसैनिकांना स्वातंत्र्य मिळवण्यासाठी किती संघर्ष करावा लागला असेल याची कल्पना येते. आपण नेहमी आपल्या राष्ट्रध्वजाचा आदर केला पाहिजे आणि तो आपल्या मातृभूमीसाठी कधीही झुकू देऊ नये.
ध्वज कोड
त्याचा वापर आणि कार्यप्रदर्शन गुन्हे प्रतिबंधक कलम १९५० आणि गुन्हेगारी प्रतिबंधक कलम १९७१ साठी राष्ट्रीय सन्मान अंतर्गत विहित केलेले आहे. भारतीय ध्वज संहिता २००२ मध्ये भारतीय ध्वजाच्या सन्मानासाठी सर्व कायदे, पद्धती आणि सूचनांचे नियमन करण्यासाठी स्थापन करण्यात आली.
भारतीय राष्ट्रीय ध्वज सर्वप्रथम १९२१ मध्ये महात्मा गांधींनी भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेसला प्रस्तावित केला होता. तिरंगा ध्वज सर्वप्रथम पिंगली व्यंकय्या यांनी तयार केला होता. असे मानले जाते की भगवा आणि हरित पट्टा हिंदू आणि मुस्लिम दोन्ही धर्मांचा सन्मान करण्यासाठी घोषित करण्यात आला होता. पांढरा पट्टा नंतर इतर धर्मांच्या आदराचे प्रतीक म्हणून जोडला गेला आणि मध्यभागी चाके फिरली.
ध्वज डिझाइन
भारताच्या स्वातंत्र्यापूर्वी ब्रिटिश राजवटीपासून स्वातंत्र्य मिळविण्यासाठी भारतीय स्वातंत्र्य चळवळीपूर्वी अनेक भारतीय ध्वजांची रचना करण्यात आली होती. अखेरीस राष्ट्रध्वजाची सध्याची रचना अधिकृतपणे स्वीकारण्यात आली. ध्वज फक्त सूर्योदयापासून सूर्यास्तापर्यंत फडकवला जातो. विशेष प्रसंगी ते रात्रीच्या वेळीही फडकवले जाते.
निष्कर्ष
पूर्वी हे फडकवण्यास मनाई होती आणि राष्ट्रीय कार्यक्रमादरम्यान ते फक्त सरकारी अधिकारीच फडकवू शकत होते, परंतु नंतर सामान्य लोकांना त्याच्या आवारात फडकावण्याची परवानगी देण्यात आली. आपला राष्ट्रध्वज हा आपल्या मातृभूमीच्या एकतेचे आणि आदराचे प्रतीक आहे.
भारताच्या राष्ट्रीय ध्वज वर मराठी निबंध Essay On National Flag Of India In Marathi ( ५०० शब्दांत )
भारतीय राष्ट्रध्वजाला तिरंगा ध्वज असेही म्हणतात. २२ जुलै १९४७ रोजी संविधान सभेच्या अधिवेशनादरम्यान प्रथमच अधिकृतपणे स्वीकारण्यात आले. ब्रिटीश राजवटीपासून भारताच्या स्वातंत्र्याच्या २४ दिवस आधी ते स्वीकारण्यात आले होते.
भारताच्या राष्ट्रध्वजाची रचना पिंगली व्यंकय्या यांनी केली होती. भगव्या, पांढर्‍या आणि हिरव्या रंगाचे समान प्रमाणात पट्टे घालून ते उत्साही होते. यात वरच्या पट्टीत भगवा, मध्यभागी पांढरा आणि तळाशी हिरवा असतो. तिरंगा ध्वजाची लांबी आणि रुंदी नेहमी ३:२ च्या प्रमाणात असावी. तिरंग्याच्या मध्यभागी एक अशोक चक्र आहे ज्यात २४ माचिसच्या काड्या आहेत. हे अशोक चक्र सारनाथ येथील अशोक स्तंभावरून घेतले आहे.
राष्ट्रध्वजाचे महत्त्व
आपल्या राष्ट्रध्वजाचे आपल्या सर्वांसाठी खूप महत्त्व आहे. तिरंग्यामध्ये वापरलेले रंग, चाक आणि कपड्यांचे पट्टे या सर्वांचे स्वतःचे महत्त्व आहे. भारतीय ध्वज संहिता त्याच्या वापरासाठी आणि फडकवण्याचे नियम देते. भारताच्या स्वातंत्र्याच्या ५२ वर्षांनंतरही, ते प्रदर्शित होऊ दिले गेले नाही किंवा सामान्य लोक नाराज झाले, जरी नंतर नियम बदलला गेला.
खादीच्या कापडापासून बनवलेला राष्ट्रध्वज
शाळा आणि महाविद्यालयात ध्वजारोहणाच्या वेळी विद्यार्थी तिरंग्यासमोर शपथ घेतात आणि राष्ट्रगीत गातात. सरकारी आणि खाजगी संस्था कोणत्याही प्रसंगी किंवा कार्यक्रमात राष्ट्रध्वज फडकावू शकतात. कोणत्याही सांप्रदायिक आणि वैयक्तिक फायद्यासाठी राष्ट्रध्वज फडकावण्यास सक्त मनाई आहे. खादीशिवाय इतर कोणत्याही कापडाचा तिरंगा फडकावण्याची परवानगी नाही, तसे केल्यास तुरुंगवास आणि तुरुंगवास भोगावा लागतो.
सूर्योदयापासून सूर्यास्तापर्यंत कोणत्याही ऋतूत राष्ट्रध्वज फडकवता येतो. जमिनीला स्पर्श करणे किंवा पाण्यात बुडणे आणि जाणूनबुजून अपमान करण्यास सक्त मनाई आहे. कार, बोट, ट्रेन किंवा विमान यांसारख्या कोणत्याही राइडची बाजू, मागे, वर किंवा तळ झाकण्यासाठी याचा वापर केला जाऊ नये.
भारतीय राष्ट्रध्वजाचे महत्त्व
आपला राष्ट्रीय ध्वज तिरंगा आपल्या देशाचा सांस्कृतिक वारसा, सभ्यता आणि इतिहास प्रतिबिंबित करतो. हवेत फडकणारा तिरंगा हे आपल्या स्वातंत्र्याचे प्रतीक आहे. ब्रिटीश राजवटीशी लढताना देशासाठी बलिदान दिलेल्या मुक्त सैनिकांची भारतीय नागरिकांची आठवण करून देते.
यासोबतच, हे आपल्याला नम्र होण्याची प्रेरणा देते आणि आपल्या स्वातंत्र्याचे आणि स्वातंत्र्याचे महत्त्व दर्शवते, जे आपल्याला खूप अथक प्रयत्नांनंतर मिळाले आहे.
भारतीय राष्ट्रध्वजाला तिरंगा म्हणतात कारण त्यात भगवा, पांढरा आणि हिरवा असे तीन रंग असतात. या वर भगवा रंग तटस्थता दर्शवतो, याचा अर्थ आपल्या देशातील नेत्यांनी सर्व भौतिक गोष्टींपासून तटस्थ असले पाहिजे आणि देशसेवा ही त्यांची पहिली प्राथमिकता असली पाहिजे.
निष्कर्ष
आपला राष्ट्रीय ध्वज तिरंगा आपल्या देशाचा सांस्कृतिक वारसा, सभ्यता आणि इतिहास प्रतिबिंबित करतो. हवेत फडकणारा तिरंगा हे आपल्या स्वातंत्र्याचे प्रतीक आहे.
हे निबंध सुद्धा अवश्य वाचा :-
Essay On Indian Constitution Day In Marathi
Essay On Mobile Addiction In Marathi
Essay On Metro Rail In Marathi
