Aadhaar Card Information In Marathi नमस्कार वाचक मंडळींनो आजच्या ह्या लेखात आपण आधार कार्डबद्दल माहिती पाहणार आहोत. तर सुरवात करूयात आजच्या ह्या लेखाला.
आधार कार्डची संपूर्ण माहिती Aadhaar Card Information In Marathi
आधार कार्डबद्दल सर्व काही जाणून घेऊ:
आधार हे भारत सरकारने एकवेळ जारी केलेले ओळखपत्र आहे. हा दस्तऐवज एखाद्या व्यक्तीसाठी अद्वितीय आहे आणि प्रत्येक भारतीय रहिवासी नागरिकाला नियुक्त केला जातो. या दस्तऐवजासाठी अर्ज करण्यासाठी कोणतेही शुल्क आकारले जात नाही.
आधार क्रमांकामध्ये १२ अंक असतात. हे यादृच्छिक संख्या आहेत जे एखाद्या व्यक्तीच्या लोकसंख्याशास्त्रीय आणि बायोमेट्रिक डेटाचे रेकॉर्ड ठेवतात. २०१६ मध्ये UIDAI (भारतीय अद्वितीय ओळख प्राधिकरण), यांच्याद्वारे आधार कार्यक्रमाची स्थापना झाली.
यूआयडीएआय प्रत्येक आधार कार्ड जारी करते. हे एखाद्या व्यक्तीचा बायोमेट्रिक आणि लोकसंख्याशास्त्रीय डेटा संकलित करते आणि त्याची नोंद ठेवते. आधार माहितीचा वापर पारदर्शक आणि सुव्यवस्थित पद्धतीने नागरिकांना काही सरकारी अनुदाने आणि फायदे देण्यासाठी केला जातो.
आधार कार्ड हे सरकारी मान्यताप्राप्त दस्तऐवज असल्याने लोक त्याचा पत्ता आणि ओळखीचा पुरावा म्हणून वापर करू शकतात. याचा वापर बँक खाते उघडण्यासाठी, कर्जासाठी अर्ज करण्यासाठी , सरकारी अनुदानाचा लाभ घेण्यासाठी इ.
आधार कार्डमधील माहिती:
- दस्तऐवजात खालील तपशीलांचा समावेश आहे:
- लोकसंख्याशास्त्रीय तपशील
- रहिवाशाचे नाव
- पत्ता
- वय/जन्मतारीख
- बारकोड
- नावनोंदणी क्रमांक – EID
- बायोमेट्रिक तपशील
- रहिवाशाचे छायाचित्र
- सर्व १० बोटांचे बोटांचे ठसे
- दोन्ही डोळ्यांचे आयरीस स्कॅन
- आधार कार्ड पात्रता निकष:
- आधार कार्डचे पात्रता निकष खाली नमूद केले आहेत:
- या दस्तऐवजासाठी अर्ज करण्यासाठी अर्जदार भारताचा नागरिक असणे आवश्यक आहे.
- अनिवासी भारतीय (एनआरआय) जे भारतात १८२ दिवसांच्या कालावधीसाठी सतत वास्तव्य करतात ते या दस्तऐवजासाठी अर्ज करू शकतात.
आधार कार्डसाठी नावनोंदणी:
आधार कार्ड अर्जाची प्रक्रिया अधिकृत आधार नोंदणी केंद्र किंवा कायमस्वरूपी नोंदणी केंद्रावर पूर्ण केली जाते. नावनोंदणी केंद्रांची अद्ययावत यादी शोधण्यासाठी uidai च्या अधिकृत वेबसाइटला भेट द्या. uidai ने १०००० पेक्षा जास्त बँक शाखा आणि पोस्ट ऑफिसना कायमस्वरूपी नावनोंदणी केंद्रे म्हणून अधिकृत केले आहेत. नमूद केलेल्या चरणांचे पालन करून एखादी व्यक्ती नावनोंदणी प्रक्रिया पूर्ण करू शकते.
जवळचे नावनोंदणी केंद्र शोधा.
- अर्ज भरा आणि आवश्यक कागदपत्रांसह सबमिट करा.
- बायोमेट्रिक प्रक्रिया पूर्ण करा.
- पावती गोळा करा.
- अर्जदाराकडे आवश्यक कागदपत्रे नसल्यास, तो/ती UIDAI द्वारे खाली नमूद केलेल्या व्यवस्थेचे पालन करू शकते:
परिचयकर्ता-आधारित अर्ज: एक परिचयकर्ता रजिस्ट्रारद्वारे नियुक्त केला जातो. तो/ती अशा लोकांना मदत करू शकतो ज्यांच्याकडे पत्ता किंवा ओळखीचा कोणताही वैध पुरावा नाही, नावनोंदणी प्रक्रियेत आधार नोंदणी केंद्राद्वारे परिचयकर्त्याशी संपर्क साधू शकतो.
HoF (कुटुंब प्रमुख) आधारित अर्ज: येथे, वैध आधार असलेले कुटुंब प्रमुख नावनोंदणी प्रक्रिया पूर्ण करू शकतात. एचओएफने अर्जदाराशी त्याचे/तिचे संबंध सिद्ध करणारी कागदपत्रे सादर करावी लागतील (ज्याकडे आवश्यक कागदपत्रे नाहीत). या तपशीलांची यशस्वी पडताळणी केल्यानंतर, अर्जदाराच्या नावनोंदणीची प्रक्रिया केली जाते.
बाल आधार कार्ड:
- जर अर्जदार अल्पवयीन असेल आणि वय ५ वर्षांपेक्षा कमी असेल, तर अर्जाची प्रक्रिया खालीलप्रमाणे आहे:
- नावनोंदणीच्या वेळी, पालकांचे बायोमेट्रिक तपशील पडताळणीसाठी कॅप्चर केले जातील.
- नावनोंदणी केंद्रावर अर्जासोबत पालकांची कागदपत्रे आणि पालकांचे आधार प्रदान करणे आवश्यक आहे.
- मूल १५ वर्षांचे झाल्यावर, त्याच वेळी त्याला/तिला त्याचा/तिचा बायोमेट्रिक डेटा अपडेट करण्यासाठी केंद्रात जावे लागते.
आधार अर्जाची स्थिती ऑनलाइन तपासा:
आधार अर्जाची ऑनलाइन स्थिती ट्रॅक करू इच्छिणारा अर्जदार UIDAI च्या अधिकृत वेबसाइटला भेट देऊ शकतो. अर्जाची स्थिती अद्यतनित करण्यासाठी अर्जदाराने अर्ज सादर केल्यानंतर जारी केलेल्या पोचपावती स्लिपवर नमूद केलेला त्याचा/तिचा नावनोंदणी आयडी प्रदान करणे आवश्यक आहे.
आधार कार्ड डाउनलोड करा किंवा प्रिंट करा:
आधार तपशील इलेक्ट्रॉनिक पद्धतीने साठवून ठेवण्यासाठी आणि पुनर्प्राप्त करण्यासाठी UIDAI द्वारे एक सुविधा आहे. याला ई-आधार म्हणून ओळखले जाते. हा दस्तऐवज PDF स्वरूपात उपलब्ध आहे. ते UIDAI च्या वेबसाइटवरून डाउनलोड करू शकतात. खालीलपैकी कोणताही मार्ग वापरून एखादी व्यक्ती UIDAI च्या अधिकृत वेबसाइटवरून तिचा ई-आधार मिळवू शकते:
१.नावनोंदणी आयडी (EID) सह
२.व्हर्च्युअल आयडी (VID) सह
३.आधार क्रमांकासह
आधार कार्डसाठी विविध सेवा
आधारसाठी उपलब्ध केलेल्या विविध सेवांचा येथे थोडक्यात सारांश आहे:
१. आधारशी नोंदणीकृत ईमेल किंवा मोबाईल क्रमांकाची पडताळणी:
आधार कार्डसाठी अर्ज करताना अचूक आणि वैध मोबाइल क्रमांक किंवा ईमेल पत्ता प्रदान करणे उचित आहे. हे अद्यतने प्राप्त करण्यात आणि विशिष्ट सेवांमध्ये प्रवेश करण्यात मदत करते. या दस्तऐवजासह मोबाइल नंबर आणि ईमेल पत्ता सक्षम करून, कोणीही आधार आणि सूचनांबद्दल माहिती दूरस्थपणे प्राप्त करू शकते.
२. आधार क्रमांकाची पडताळणी, त्यांचे आधार कार्ड निष्क्रिय किंवा सक्रिय झाले आहे की नाही हे नमूद केलेल्या चरणांचे अनुसरण करून सत्यापित करू शकते:
UIDAI च्या वेबसाइटवर ‘माय आधार’ टॅबवर क्लिक करा.
- ‘Verify Aadhaar Number’ या पर्यायावर क्लिक करा.
- सुरक्षा कॅप्चासह आधार क्रमांक प्रविष्ट करा.
- स्क्रीनवर आधार कार्डची सद्यस्थिती दिसेल.
आधार लिंकिंगची स्थिती तपासा:
सरकारी योजना आणि सबसिडी मिळवण्यासाठी, सबसिडीचे वितरण सुनिश्चित करण्यासाठी अर्जदाराने त्याचे/तिचे बँक खाते आधार कार्डशी लिंक करणे आवश्यक आहे. UIDAI च्या वेबसाइटला भेट देऊन आणि ‘माय आधार’ टॅबवर नेव्हिगेट करून लिंकिंग प्रक्रियेची स्थिती तपासता येते.
आता, ‘आधार सेवा’ निवडा आणि सुरक्षा कोडसह व्हीआयडी/आधार क्रमांक प्रदान करा. नोंदणीकृत मोबाईल क्रमांकावर एक ओटीपी पाठवला जाईल. व्युत्पन्न केलेला OTP प्रविष्ट करणे आवश्यक आहे जेणेकरून स्क्रीन वर्तमान लिंकिंग स्थिती प्रदर्शित करू शकेल.
जर एखाद्या व्यक्तीचे आधार कार्ड हरवले असेल किंवा ते चुकीचे असेल, तर तो/ती ते परत मिळवू शकतो. एखादी व्यक्ती त्याचे व्हीआयडी, ईआयडी किंवा आधार कार्ड इलेक्ट्रॉनिक पद्धतीने पुनर्प्राप्त करू शकते. ही माहिती मिळवण्यासाठी आधारसोबत नोंदणीकृत मोबाईल क्रमांक अपडेट करणे अनिवार्य आहे.
बायोमेट्रिक्स लॉक किंवा अनलॉक करा:
आधार कार्डमध्ये धारकाचे बायोमेट्रिक आणि डेमोग्राफिक तपशील असतात. ही माहिती व्यक्तीची ओळख प्रमाणित करण्यासाठी उपयुक्त आहे जेव्हा तिला काही सेवांचा लाभ घ्यायचा असतो. सत्यापनासाठी व्यापारी किंवा विक्रेत्याशी आधार माहिती शेअर करताना माहितीचा गैरवापर होण्याची शक्यता असते. अशा प्रकारे, डेटाची सुरक्षितता सुनिश्चित करण्यासाठी, UIDAI कार्ड धारकास बायोमेट्रिक डेटाचा प्रवेश लॉक करण्याची परवानगी देते. कार्डधारकाच्या विवेकबुद्धीनुसार डेटा अनलॉक केला जाऊ शकतो.
व्हीआयडीची निर्मिती (व्हर्च्युअल आयडी):
आधार अंतर्गत प्रदान केलेल्या माहितीचे संरक्षण करण्यासाठी UIDAI ने व्हर्च्युअल आयडी सुरू केला आहे. व्हीआयडी विविध सेवांसाठी आधार माहिती मागणाऱ्या व्यापारी आणि विक्रेत्यांना केवायसीमध्ये मर्यादित प्रवेश देते.
आधारची ऑफलाइन पडताळणी:
आधार पेपरलेस ई-केवायसी हा एक सुरक्षित दस्तऐवज आहे जो आधार ओळखीच्या ऑफलाइन पडताळणीसाठी शेअर करू शकतो. दस्तऐवज धारक ते पत्त्याचा किंवा ओळखीचा पुरावा म्हणून सुरक्षित पद्धतीने शेअर करू शकतो. आधार पेपरलेस ऑफलाइन ई-केवायसीची निर्मिती खालील प्रकारे केली जाते:
- UIDAI च्या अधिकृत वेबसाइटवर ‘माय सर्व्हिसेस’ टॅबवर क्लिक करा.
- ‘आधार सेवा’ टॅबमधून ‘आधार पेपरलेस ऑफलाइन ई-केवायसी’ वर क्लिक करा.
- सुरक्षा कोड आणि आधार क्रमांक द्या.
- वापरकर्त्याच्या नोंदणीकृत मोबाईल नंबरवर एक OTP पाठवला जाईल.
- ओटीपी प्रविष्ट केल्यानंतर, सत्यापन यशस्वीरित्या पूर्ण होईल.
- आता, व्यक्ती उपलब्ध XML फाइल डाउनलोड करू शकते.
प्रमाणीकरण इतिहास तपासा:
प्रत्येक वेळी जेव्हा एखादी व्यक्ती आपले आधार कार्ड एखाद्या उद्देशासाठी सबमिट करते तेव्हा, AUA (अधिकृत वापरकर्ता एजन्सी) तपशीलांमध्ये प्रवेश करणारी माहिती आधार सिस्टममध्ये लॉग इन होते. AUA चा हा प्रमाणीकरण इतिहास आणि त्यात प्रवेश केलेला डेटा कोणीही तपासू शकतो. असे केल्याने, त्यांच्या आधार डेटामध्ये कोण प्रवेश करत आहे याची पडताळणी करू शकते. अशा प्रकारे, प्रमाणीकरण इतिहास तपासण्याचे वैशिष्ट्य माहितीची सुरक्षा व्यवस्थापित करण्यात मदत करते.
तर वाचक मंडळींनो आजच्या ह्या लेखात आपण आधार कार्डबद्दल जी काही माहिती पाहिली ती तुम्हाला कशी वाटली ते आम्हाला नक्की कमेंट करून कळवा.
धन्यवाद!!!
