Patangrao Kadam Information In Marathi नमस्कार वाचक बंधूंनो आणि आणि भगिनींनो आजच्या ह्या लेखात आपण पतंगराव कदम ह्यांच्याबद्दल माहिती पाहणार आहोत. तर सुरवात करूयात आजच्या ह्या लेखाला.
पतंगराव कदम यांची संपूर्ण माहिती Patangrao Kadam Information In Marathi
पतंगराव कदम (८ जानेवारी १९४४ – ९ मार्च २०१८) हे महाराष्ट्र राज्यातील एक भारतीय राजकारणी होते. ते सांगली जिल्ह्यातील सोनसळ या छोट्याशा गावातल्या मध्यमस्तरीय शेतकरी कुटुंबातून आले. यापूर्वी त्यांनी महाराष्ट्र सरकारमध्ये वनमंत्रिपद भूषवले होते. ते एक शिक्षणतज्ज्ञ होते आणि भारती विद्यापीठाचे संस्थापक होते. कदम यांचे ९ मार्च २०१८ रोजी मुंबईतील लीलावती रुग्णालयात मूत्रपिंडाच्या विकारामुळे निधन झाले.
प्रारंभिक जीवन:
पतंगराव कदम यांचा जन्म महाराष्ट्रातील सांगली जिल्ह्यातील सोनसळ या छोट्याशा गावात एका मध्यम-स्तरीय शेतकरी कुटुंबात झाला. सोनसळमध्ये शैक्षणिक सुविधा उपलब्ध नसल्यामुळे, कदम यांना जवळच्या गावातील प्राथमिक शाळेत जाण्यासाठी दररोज ४-५ किमी चालत जावे लागत होते. कुंडल येथील बोर्डिंग स्कूलमध्ये त्यांनी एसएससीपर्यंतचे माध्यमिक शिक्षण घेतले.
दहावीची परीक्षा उत्तीर्ण झालेले कदम हे त्यांच्या गावातील पहिले व्यक्ती होते. एसएससी नंतर, त्यांनी रयत शिक्षण संस्था संचालित सातारा येथील शिवाजी महाविद्यालयात प्रवेश घेतला, ज्याची स्थापना प्रसिद्ध समाजसुधारक आणि शिक्षणतज्ज्ञ कर्मवीर भाऊराव पाटील यांनी केली होती. कॉलेजमध्ये “कमवा आणि शिका” योजनेअंतर्गत त्यांची नोंदणी झाली. कर्मवीर भाऊराव पाटील यांच्याकडून त्यांनी समर्पित समाजसेवेचे धडे घेतले.
कदम १९६१ मध्ये पुण्यात आले , जिथे त्यांनी १९६२ मध्ये अध्यापनाचा एक वर्षाचा डिप्लोमा कोर्स पूर्ण केला आणि रयत शिक्षण संस्थेद्वारे संचालित पुण्यातील एका माध्यमिक शाळेत अर्धवेळ शिक्षक म्हणून काम करायला सुरुवात केली. कदम यांनी पुणे विद्यापीठातून कायद्याची पदवी आणि पदव्युत्तर पदवी प्राप्त केली.
शैक्षणिक, सामाजिक आणि राजकीय कार्यात व्यस्त असतानाही कदम यांनी ८० च्या दशकातील शैक्षणिक प्रशासनाच्या प्रशासकीय समस्या या विषयावर त्यांचे संशोधन पूर्ण केले ज्यासाठी त्यांना पीएच.डी. पुणे विद्यापीठाच्या व्यवस्थापनात प्रदान करण्यात आली. त्यांनी दूध संस्था, सूतगिरण्या, साखर कारखाने, बँक इ. आस्थापने स्थापन केली.
काँग्रेसचे ज्येष्ठ नेते आणि महाराष्ट्राचे माजी मंत्री पतंगराव कदम यांनी त्यांच्या संपूर्ण कारकिर्दीत अनेक उत्कृष्ट कामे केली आहेत. ते ७४ वर्षांचे होते आणि त्यांच्या पश्चात त्यांचा मुलगा विश्वजीत कदम, जे आता युवक काँग्रेसचे नेते आहेत, ज्यांनी २०१४ मध्ये पुण्यातून लोकसभा निवडणूक लढवली होती. त्यांच्या पत्नीने त्यांच्या अगोदरच निवडणूक लढवली होती.
शेवटच्या काही दिवसात पतंगराव कदम यांची प्रकृती बिघडली असल्याने यांना व्हेंटिलेटरवर ठेवण्यात आले होते.
काँग्रेस अध्यक्ष राहुल गांधी यांनी कदम यांच्या निधनावर शोक व्यक्त केला असून, हे त्यांच्या पक्षाचे कधीही भरून न येणारे नुकसान होते कारण पतंगराव कदम ह्यांनी पक्षासाठी मोलाची कामगिरी केली होती.
“ही काँग्रेस पक्षाची कधीही भरून न येणारी हानी आहे. या दुःखाच्या प्रसंगी त्यांच्या कुटुंबीयांना माझे प्रेम आणि पाठिंबा आहे.” असे राहुल गांधी यांनी ट्विटरवर म्हटले होते.
पतंगराव कदम यांचा जन्म ८ जानेवारी १९४४ रोजी पश्चिम महाराष्ट्रातील सांगली जिल्ह्यातील सोनसळ गावात एका निम्न-मध्यमवर्गीय कुटुंबात झाला. त्यांनी एमएचे शिक्षण घेतले आणि एलएलबीची पदवीही पूर्ण केली. काही काळ अर्धवेळ शिक्षक म्हणून काम केल्यानंतर कदम यांनी राजकारणात येण्याचा निर्णय घेतला.
कदम यांनी १९८० मध्ये पहिली विधानसभा निवडणूक अपक्ष म्हणून लढवली पण त्यांचा पराभव झाला. काँग्रेसचा बालेकिल्ला म्हणून ओळखल्या जाणाऱ्या जागेवरून १९८५ मध्ये ते अपक्ष म्हणून विजयी झाले. कदम यांनी नंतर काँग्रेसमध्ये प्रवेश केला. सांगली जिल्ह्यातील पलूस-कडेगाव मतदारसंघातून ते चार वेळा विधानसभेवर निवडून गेले.
डॉ. कदम यांनी १९६४ मध्ये प्रतिष्ठित भारती विद्यापीठाची स्थापना केली. आज ती भारतातील आणि परदेशातील सर्वात मोठ्या आणि नामांकित शैक्षणिक संस्थांपैकी एक आहे, तिच्या छत्राखाली १८० हून अधिक शैक्षणिक संस्था आहेत.
त्यांनी त्यांच्या दशकभराच्या राजकीय कारकिर्दीत काँग्रेसच्या नेतृत्वाखालील सरकारांतर्गत सहकार्य, वन, मदत आणि पुनर्वसन, शिक्षण आणि उद्योग यासारखी महत्त्वाची खाती सांभाळली. कदम काही काळ एमपीसीसीचे प्रमुख होते. त्यांनी महाराष्ट्र राज्य मार्ग परिवहन महामंडळ (MSRTC) चे अध्यक्ष म्हणूनही काम केले.
राजकीय कारकीर्द:
महाराष्ट्र राज्य मार्ग परिवहन महामंडळाचे सदस्य म्हणून कदम यांनी राजकीय क्षेत्रात पदार्पण केले. त्यांच्या राजकीय कारकिर्दीच्या सुरुवातीच्या काळात ते श्री यशवंतराव चव्हाण, श्री वसंतदादा पाटील आणि श्री यशवंतराव मोहिते या दिग्गज काँग्रेस नेत्यांशी जोडले गेले. त्यानंतर ते पाच वेळा (१९८५-१९९०,
- १९९१-१९९५, १९९९-२००४, २००४ आणि त्यानंतर) महाराष्ट्र राज्य विधानसभेवर निवडून आले. २००४ च्या निवडणुकीत त्यांनी प्रचंड बहुमताने विजय मिळवला आणि मतांच्या टक्केवारीच्या बाबतीत, त्या निवडणुकीतील सर्व यशस्वी उमेदवारांच्या यादीत ते अव्वल स्थानावर होते.
- जून १९९१ ते मे १९९२ – शिक्षण राज्यमंत्री
- मे, १९९२ ते १९९५- शिक्षण मंत्री (स्वतंत्र पोर्टफोलिओ)
- ऑक्टोबर १९९९ ते ऑक्टोबर २००४ – उद्योग, व्यापार, वाणिज्य आणि संसदीय कामकाज कॅबिनेट मंत्री
- नोव्हेंबर २००४ नंतर – सहकार, पुनर्वसन आणि मदत कार्य मंत्री
- प्रभारी अध्यक्ष – महाराष्ट्र प्रदेश काँग्रेस कमिटी
- डिसेंबर २००८ पासून – महसूल, पुनर्वसन आणि मदत कार्य, भूकंप पुनर्वसन आणि शालेय शिक्षण, महाराष्ट्र सरकारचे कॅबिनेट मंत्री
- मार्च २००९ पासून – महसुल मंत्री, महाराष्ट्र सरकार
- नोव्हेंबर २००९ नंतर – महाराष्ट्र सरकारच्या वन विभागाचे कॅबिनेट मंत्री
- १९ नोव्हेंबर २०१० पासून – वन, पुनर्वसन आणि मदत कार्य, भूकंप पुनर्वसन, सरकारचे कॅबिनेट मंत्री महाराष्ट्र राज्याचे.
पतंगराव कदम यांनी भूषवलेली विविध पदे:
- संस्थापक: भारती विद्यापीठ
- कुलपती: भारती विद्यापीठ डीम्ड युनिव्हर्सिटी, पुणे
- रयत शिक्षण संस्थेची कार्यकारी समिती व व्यवस्थापकीय परिषद, सातारा
- महाराष्ट्र राज्य शिक्षण सल्लागार मंडळ
- ऑल इंडिया टीचर्स काँग्रेस गांधी एज्युकेशन सोसायटी, कुंडलची सुकाणू समिती
- अखिल भारतीय मराठा शिक्षण परिषदेची गव्हर्निंग कौन्सिल
- विपणन व्यवस्थापन संस्था, नवी दिल्ली
- IMM ची गव्हर्निंग कौन्सिल (पूना चॅप्टर)
- टॉप मॅनेजमेंट क्लब (पूना चॅप्टर)
- ग्रीन फ्युचर फाउंडेशन, पुणे
- विश्वस्त: महात्मा गांधी रुग्णालय, पुणे
- अध्यक्ष: महात्मा गांधी संशोधन केंद्र, पुणे
- संचालक: महाराष्ट्र राज्य सहकारी परिषद, मुंबई
- फेलो: डेक्कन एज्युकेशन सोसायटी, पूना
- उपाध्यक्ष: सर्वोदय शिक्षण संस्था (मागासवर्गीयांसाठी शैक्षणिक संस्था)
तर वाचक बंधूंनो आजच्या ह्या लेखात आपण पतंगराव कदम यांच्याबद्दल जी काही माहिती पाहिली ती तुम्हाला कशी वाटली ते आम्हाला नक्की कमेंट करून कळवा.
धन्यवाद!!!
