Turkey Information In Marathi तुर्की दक्षिणपूर्व युरोपमधील बाल्कन द्वीपकल्पातील लहान भागासह पश्चिम आशियातील अनाटोलियन द्वीपकल्पावर मुख्यत स्थित एक अंतरखंडीय स्वतंत्र देश आहे. या देशाची राजधानी अंकारा हे शहर आहे. भांडवल आणि व्यापाराचे सर्वात मोठे शहर हे आहे. आणि आकाराने सर्वात मोठे शहर इस्ताबुल हे आहे, आणि हे तुर्की देशाचे आर्थिक केंद्र आहे.
तुर्की देशाचे राष्ट्रगीत इस्तिकलाल मारसी हे आहे. तुर्की हा दक्षिणपूर्व युरोप आणि पश्चिम आशियाला जोडणारा एक आंतरखंडीय देश आहे. तुर्की सात भौगोलिक प्रदेशांमध्ये विभागले गेले आहे. या देशाची न्याय व व्यवस्था करण्यासाठी लोकशाही पद्धत आहे, हा एक प्रजासत्ताक देश आहे. चला तर मग या देशाविषयी सविस्तर माहिती पाहूया.
तुर्की देशाची संपूर्ण माहिती Turkey Information In Marathi
विस्तार व क्षेत्रफळ :
तुर्की देशाचे एकूण क्षेत्रफळ 7,80,580 किलोमिटर येवढे आहे. आणि क्षेत्रफळाच्या दृष्टीकोनाने हा देश जगात 36 व्या क्रमांकावर येते. तसेच या देशाच्या सीमेला लागून उत्तर दिशेला काळ्या समुद्राशी सीमा लाभलेली आहे.
आणि ईशान्य दिशेला जॉर्जिया आहे, आणि पूर्व दिशेला आर्मेनिया अझरबैजान आणि इराण प्रदेश आहेत. आग्नेय दिशेला इराक प्रदेश आहे. तसेच दक्षिण दिशेला सीरिया आणि भूमध्य समुद्र लाभलेला आहे. आणि पश्चिम आणि वायव्य दिशेला ग्रीस आणि बल्गेरिया आहेत व दक्षिण दिशेला किनारपट्टी लाभलेली आहे.
लोकसंख्या :
तुर्की देशाची लोकसंख्या 2016 च्या जनगणनेनुसार 7,78,44,903 एवढी आहे. लोकसंख्येच्या बाबतीत हा देश जगात 18 व्या क्रमांकावर येतो. देशाची राजधानी इस्तंबूलमध्ये अंदाजे 30 दशलक्ष कुर्द आहेत, ज्यामुळे ते जगातील सर्वात मोठे कुर्द लोकसंख्या असलेले शहर बनले आहे. तसेच येथे विविध जाती व धर्माचे लोक राहतात. येथे सर्वात जास्त मुस्लिम समाज आहे.
चलन :
तुर्की देशाचे चलन तुर्की लीरा आहे. येथील स्थानिक लोक या चलनाचा वापर करत असतात. हे चलन भारतीय चलनाच्या तुलनेत महाग आहे. देशाचे व्यवहार व व्यापार या चलनावर चालतात. भारतीय चलनाच्या तुलनेत 1 तुर्की कॉइन म्हणजे 4.58 रुपये होतात.
हवामान :
तुर्की देशाचे हवामान उष्ण व दमट स्वरूपाचे आहे. यामध्ये एजियन आणि भूमध्य समुद्राच्या सीमेवर असलेल्या तुर्कीच्या किनारी भागात समशीतोष्ण भूमध्य हवामान आहे. ज्यामध्ये उष्ण, कोरडा उन्हाळा आणि सौम्य ते थंड ओले हिवाळा आहे.
काळ्या समुद्राला लागून असलेल्या किनारपट्टीच्या भागात उबदार ओले उन्हाळे आणि अती थंड असतो, आणि ओल्या हिवाळ्यासह समशीतोष्ण सागरी सर्वाधिक पाऊस पडतो, आणि हा तुर्कीचा एकमेव प्रदेश आहे. जिथे वर्षभर जास्त पाऊस पडतो. येथे वार्षिक पाऊसाची सरासरी ही 2000 मी मी एवढी राहते. तसेच इतर भाग मध्ये जास्त उष्ण हवामान राहते. येथील उन्हाळी तापमान हे 30॰ ते 35॰ पर्यत राहते.
प्राणी व पक्षी :
तुर्की देशात विविध प्रकारचे वने उपलब्ध आहेत. त्यामधे विविध प्राणी व पक्षी आपल्याला पाहायला मिळतात. संपूर्ण युरोपमध्ये प्राण्यांच्या प्रजातींची संख्या सुमारे 60,000 आहे. तर तुर्कीमध्ये 80,000 पेक्षा जास्त आढळून येतात. तुर्कस्तानच्या ईशान्य आणि आग्नेय भागात अजूनही अनाटोलियन बिबट्या फार कमी संख्येत आढळतो.
युरेशियन लिंक्स आणि युरोपियन वन्य मांजर या इतर फेलिड प्रजाती आहेत, ज्या सध्या तुर्कीच्या जंगलात आढळतात. येथे प्रामुख्याने बिबट्या, अस्वल, सांबर, लांडगे, वन्य मांजर, आणि माकड असे प्राणी आढळून येतात. तुर्कीची राजधानी अंकारा येथील प्रसिद्ध पाळीव प्राण्यांमध्ये अंगोरा मांजर, अंगोरा ससा आणि अंगोरा बकरी पाहायला मिळतात.
भाषा :
तुर्की देशाची मुख्य भाषा तुर्की आहे, येथील स्थानिक लोक या भाषेचा जास्त प्रमाणात वापर करतात. आणि जी जगातील सर्वाधिक बोलली जाणारी तुर्किक भाषा आहे. आणि देशात प्रथम भाषा म्हणून बोलली जाते. काही लोक कुर्दीची कुरमांजी बोली त्यांची मातृभाषा म्हणून वापर करतात.
आणि अरबी आणि झाझा भाषा काही लोकांच्या मातृभाषा आहेत, आणि इतर अनेक भाषा लोकसंख्येच्या छोट्या भागांच्या मातृभाषा आहेत. याचबरोबर या देशात आणखी काही भाषा बोलल्या जातात. जसे अबखाझ, अदिघे, कॅपॅडोशियन ग्रीक, गागौझ, हर्टेविन, होमशेत्मा, काबार्ड -चेर्केस, लॅडिनो, लाझ, म्लाहसो, पोंटिक ग्रीक, रोमानी, सुरेट, तुरोयो, उबाइख ह्या भाषा काही प्रमाणात बोलल्या जातात.
खेळ :
तुर्की देशाचा फुटबॉल हा लोकप्रिय खेळ आहे. या खेळाला या देशाचा राष्ट्रीय खेळ मानला जातो. या खेळाला या देशात जास्त मान्यता आहे. तुर्की देशाच्या फुटबॉल संघाने 2002 मध्ये UEFA सुपर कप जिंकला आहे. या देशात एक फुटबॉल संघ आहे. याचबरोबर या देशात आणखी खेळ खेळले जातात. जसे बास्केटबॉल, होलिबॉल, कब्बडी, टेनिस, स्विमिंग, या सारखे खेळ मोठ्या प्रमाणात खेळले जातात.
इतिहास :
तुर्की देशाचा इतिहास खूप प्राचीन व ऐतिहासिक इतिहास आहे. सुमारे 11 व्या शतकाच्या उत्तरार्धात सेल्जुक तुर्क मध्ययुगीन आर्मेनिया आणि अनातोलियाच्या पूर्वेकडील प्रदेशात घुसखोरी करू लागले. नंतर 1071 मध्ये सेल्जुकांनी मांझिकर्टच्या लढाईत बायझंटाईन्सचा पराभव करून या भागात तुर्कीकरण प्रक्रिया सुरू करण्यात आली. आणि तुर्की भाषा आणि इस्लामची ओळख आर्मेनिया आणि अनातोलियामध्ये झाली.
हि भाषा हळूहळू संपूर्ण प्रदेशात पसरली. प्रामुख्याने ख्रिश्चन आणि ग्रीक भाषिक अनातोलिया ते प्रामुख्याने मुस्लिम आणि तुर्की भाषिक असे संथ संक्रमण चालू होते. मेव्हलेव्ही ऑर्डर ऑफ डेर्विशेस जो कोन्यामध्ये स्थापित झाली. आणि 13 व्या शतकात सुफी कवी सेलालेद्दीन रुमी यांनी अनातोलियाच्या विविध लोकांच्या इस्लामीकरणात महत्त्वाची भूमिका बजावली.
तुर्की देशात पहिल्या बाल्कन युध्दात 1912 ते 1913 मध्ये रुमेलिया गमावल्यानंतर लाखो मुस्लिम निर्वासितांचे इस्तंबूल आणि अनातोलिया येथे आगमन झाले. नंतर ऐतिहासिकदृष्ट्या रुमेलिया आयलेट आणि अनातोलिया आयलेट यांनी ऑट्टोमन साम्राज्याचा प्रशासकीय गाभा तयार केला होता.
त्यांच्या बेलरबेई नावाच्या राज्यपालांनी सुलतानच्या दिवाणमध्ये भाग घेतला आणि त्यामुळे लंडननुसार मिडी एनेझ सीमा रेषेच्या पलीकडे असलेल्या सर्व बाल्कन प्रांतांचे नुकसान झाले, याचा परिणाम देशावर झाला. पुढे 1912 ते 1913 मध्ये परिषद आणि दलंडनचा तह हा ऑट्टोमन समाजासाठी मोठा धक्का होता.
आणि 1913 च्या ऑट्टोमन सत्तापालट झाला. नंतर 1913 मध्ये दुसऱ्या बाल्कन युद्धात ओटोमनने त्यांची पूर्वीची राजधानी एडिर्न आणि पूर्व थ्रेसमधील त्याच्या आजूबाजूचा प्रदेश परत मिळवल्या गेले. जो कॉन्स्टँटिनोपल च्या तहाने औपचारिक झाला होता, नंतर देशाचे वातावरण नियंत्रणात आले.
व्यवसाय व उद्योग :
तुर्की देशामध्ये काही प्रमाणात शेती व्यवसाय केला जातो. या येथील मुख्य व्यवसाय आहे. येथे प्रामुख्याने गहू, ज्वारी, बाजरी, मका, कापुस, भुईमुग, आहे पीक घेतल्या जातात. याच बरोबर काही प्रमाणात भाजीपाल्यांचे व्यवसाय केले जातात.
या देशात अनेक छोटे मोठे काम करून लोक आपले जीवन जगतात. काही प्रमाणात या देशात पशूपालन व्यवसाय केले जातात. यामधे कूकुट पालन, शेळी, मेंढी, पाळीव प्राणी, असे व्यवसाय केले जातात.
उद्योगाच्या बाबतीत हा देश एक विकसित देश आहे. तुर्की ऑटोमोटिव्ह कंपन्या जगातील सर्वात मोठ्या व्हॅन, बस आणि ट्रक उत्पादकांपैकी एक आहेत. यातून मोठ्या प्रमाणात रोजगार उपलब्ध होतात.
काही रासायनिक आणि तेल टँकरच्या उत्पादनासाठी आणि त्यांच्या मेगा यॉट्ससाठी देखील तुर्की शिपयार्ड्सना अत्यंत आदर आहे. शेतीचे अवजार बनवणे. काही इलेक्ट्रॉनिक वस्तू बनवले अशे अनेक उद्योग या देशात केले जातात.
पर्यटक स्थळ :
तुर्कीमध्ये ओर्तकोय मशीद हे इस्लामिक ऑटोमन वास्तुकलेच्या पाश्चात्यीकरणचे उत्तम उदाहरण आहे. अनेक बारोक वास्तुकला घटक त्यात पाहायला मिळतात. हे एक धार्मिक स्थळ आहे, लोक हे पाहण्यासाठी विदेशातून येतात.
या देशात इस्तंबूलमधील ब्लू मशीद आहे. जे मुस्लिम लोकाचे पवित्र स्थळ आहे. हे लोक येथे नमाज करण्यासाठी मोठया प्रमाणात जातात.
देशाच्या राजधानीमध्ये चिरागन पॅलेस आहे. जे अतिशय सुंदर आणि सांस्कृतिक आहे. हे एक विशेष स्थळ आहे.
ही माहिती तुम्हाला कशी वाटली, ते आम्हाला कमेंट करून नक्की सांगा व इतरांना शेअर करा.
