Parrot Bird Information In Marathi नमस्कार मित्रांनो,आजच्या लेखामध्ये आपण सर्वांना आवडणारा असा पक्षी म्हणजे “पोपट” या पक्षाची सविस्तरपणे माहिती पाहणार आहोत.
पोपट पक्षाची संपूर्ण माहिती Parrot Bird Information In Marathi
हे सर्वात सुंदर आणि बुद्धिमान पक्ष्यांपैकी एक आहेत जे घरी पाळीव प्राणी म्हणून ठेवता येतात. ते आमच्या कुटुंबातील सदस्य म्हणून आमच्यासोबत राहतात आणि आमच्यासोबत बोलतात. त्यांना बोलणारे पक्षी म्हणून ओळखले जाते कारण ते आमच्या भाषा बोलू शकतात. पोपट फक्त भारतातच नाही तर इतर अनेक देशांमध्ये आढळतात.
त्यांचे स्वरूप त्यांना इतर पक्ष्यांमध्ये खास बनवते. पोपटाची वैज्ञानिक संज्ञा Psittacine आहे. पोपट जगभरात अनेक ठिकाणी राहतात. पोपट हे उष्णकटिबंधीय पक्षी असल्यामुळे त्यांना उबदार वातावरणात राहणे आवडते.
पोपट हे आकर्षक पक्षी आहेत. ते सरावाने मानवी भाषेची नक्कल करू शकतात. ही क्षमता पोपटांना खूप खास बनवते. ते अनेक वेगवेगळ्या रंगात येतात. या लेखात आपण, वैशिष्ट्ये, आहार आणि इतर पैलूंवर माहिती पाहणार आहोत.
परिचय:
पोपट हा अतिशय आकर्षक पक्षी आहे. यात मजबूत पाय आणि नखे असलेल्या झिगोडॅक्टाइल पायांसह एक मजबूत वक्र बिल आहे. पोपटांमध्ये स्पष्टपणे रंगीत रचना असतात आणि त्यांच्यापैकी काहींमध्ये अनेक रंग असतात जे व्हिज्युअल स्पेक्ट्रममध्ये कमी किंवा कोणतेही लैंगिक द्विरूपता दर्शवतात. पक्षी हे उष्ण रक्ताचे कशेरुक आहेत जे Aves वर्गाचे आहेत. पक्षी हे थेरोपॉड नावाच्या डायनासोरच्या गटातून उत्क्रांत झाल्याचे ओळखले जाते.
पोपट हा शब्द Psittaciformes या क्रमातील पक्ष्यांना लागू होतो. बहुतेक पोपट हे जंगली आहेत परंतु लोकांनी प्राचीन काळापासून काही प्रजाती पिंजऱ्यात ठेवण्यास सुरुवात केली आणि ते त्यांच्या बुद्धिमत्तेमुळे, आपुलकीमुळे लोकप्रिय आहेत.
ते मानवांसह अनेक आवाजांचे अनुकरण देखील करू शकतात. ते बोलू शकतात, खेळू शकतात आणि मानवासारख्या भावनांनी वागू शकतात. त्यांचे वेगळेपण पाळीव प्राणी म्हणून त्यांची लोकप्रियता वाढवते. दुसरीकडे, यामुळे या प्राण्यांचे मोठ्या प्रमाणावर शोषण होत आहे. या अतिशोषणामुळे, निसर्गातील या अद्भुत प्रजातींच्या लोकसंख्येमध्ये मोठी घट झाली आहे.
एक दशलक्ष वर्षांपूर्वी, रोमन लोकांनी पोपट पाळले होते आणि सुमारे ५००० वर्षांपूर्वी, ब्राझिलियन लोक त्यांना पाळीव प्राणी म्हणून पाळत असत. पोपट पहिल्यांदा युरोपमध्ये दिसले, अलेक्झांड्रियन काळात ( अलेक्झांडर – द ग्रेट) ज्यांनी भारत जिंकताना आपल्यासोबत गुलाबाची अंगठी असलेला पोपट घेतला होता. आतापर्यंत पोपट हे सर्व काळातील सर्वात मनोरंजक व लोकप्रिय पक्षी राहिले आहेत.
पोपट वर्णन:
पोपटाची चोच ही वक्र असते म्हणून त्यांना कधीकधी हुकबिल्स म्हणतात. त्यांच्याकडे झिगोडॅक्टिल पाय असतात. प्रत्येक पायाला चार बोटे असतात जिथे दोन बोटे पुढे आणि इतर दोन बोटे मागे असतात. ही बोटे माणसाच्या बोटांसारखी असतात. ही क्षमता त्यांना त्यांच्या सभोवतालच्या गोष्टी चांगल्या पद्धतीने हाताळण्यास मदत करते. रंग वेगवेगळ्या प्रजातींमध्ये बदलतात.
पोपट त्यांच्या रंगीबेरंगी पिसारासाठी ओळखले जातात, ज्यामध्ये एकल रंग, ज्वलंत रंग आणि इंद्रधनुष्याचा समावेश असतो.
सर्वसाधारण वैशिष्ट्ये:
पोपटांची लांबी ८ ते १०० सेमी पर्यंत असते. त्यांच्याकडे लहान मान, बळकट शरीर आणि कडक पाय आहेत जे त्यांना मोठे स्वरूप देतात. पंख रुंद आणि टोकदार असतात आणि शेपटी ही लांबी आणि आकारात बदलते. काही प्रजातींमध्ये, शेपटी लहान असते आणि मकाऊमध्ये ती लांब आणि टोकदार असते.
मूळ जीवाश्म नोंदीतील पोपटांच्या कमतरतेमुळे गृहीतकाची पुष्टी करणे कठीण होते. सध्या, आम्ही सुरुवातीच्या सेनोझोइकच्या उत्तर गोलार्धात जास्त प्रमाणात जीवाश्म शोधू शकतो. काही आण्विक अभ्यासानुसार, पोपट सुमारे ५९ दशलक्ष वर्षांपूर्वी विकसित झाले.
पोपटांचा उगम पावसाची जंगले, गवताळ प्रदेश, सवाना आणि बेटे यासारख्या उबदार अधिवासातून होतो. पोपटा सारख्या काही प्रजाती न्यूझीलंडच्या अल्पाइन प्रदेशांना प्रतिबंधित करणारे थंड हवामान पसंत करतात. भारतात ३००० वर्षांपूर्वी पोपट पाळले जात असल्याचे पुरावे आहेत.
पोपटांचे प्रकार:
पोपट जगभरात विविध रंगात आणि विविध वैशिष्ट्यांसह आढळतात. ते अनेक आकार, रंग, इत्यादींमध्ये आढळतात. कोकाटू, खरे पोपट आणि न्यूझीलंड पोपट हे तीन प्रमुख प्रकारचे पोपट आहेत.
पोपटांचे विविध प्रकार त्यांच्या वाढलेल्या आकारानुसार आढळतात,लहान आकाराचे पोपट: हे पोपट १० ते २३ सेमी पर्यंत वाढू शकतात. उदाहरणे: लव्ह बर्ड्स, बडेरिगर, बोर्के पोपट इ.
मध्यम आकाराचे पोपट: हे पोपट २३ ते ३३ सेमी पर्यंत वाढू शकतात. उदाहरण: कॉकॅटियल, हॅन्स मॉस्को, क्वेकर पॅराकीट इ.
मोठे पोपट: हे ३३ ते ५० सेमी पर्यंत वाढू शकतात. उदाहरण: कोकाटू, पॅराकीट्स, आफ्रिकन राखाडी पोपट, ऍमेझॉन पोपट इ.
अतिरिक्त-मोठे पोपट: ते ५५ ते १०० सेमी पर्यंत वाढू शकतात. उदाहरण: अलेक्झांड्रीन पोपट, मकाऊ इ.
इतर पक्ष्यांच्या तुलनेत पोपटांचे आयुष्य कमी असते. Cockatoos, Amazons आणि macaws हे पोपटांच्या मोठ्या प्रजातींपैकी आहेत, ज्यांचे आयुष्य ८० वर्षांपर्यंत आहे. लहान पोपट, जसे की लव्हबर्ड्स किंवा बडी, १५ वर्षे जगू शकतात. पोपट हे कावळे, मॅग्पीज आणि जेस यांच्यासह सर्वात बुद्धिमान पक्ष्यांपैकी एक म्हणून ओळखले जातात. पोपटांमध्ये माणसांच्या भावना आणि वर्तन समजून घेण्याची क्षमता असते. ते मानवी भाषा देखील बोलू शकतात, म्हणूनच त्यांना बोलणारे पक्षी म्हणतात.
पोपटाच्या प्रजाती:
पोपटांच्या अंदाजे ३५० ज्ञात प्रजाती आढळतात. ऑस्ट्रेलिया पोपटांच्या प्रजातींनी समृद्ध आहे. सर्वात ज्ञात आहेत
इक्लेक्टस: इक्लेक्टस पोपट त्यांच्या लहान शेपट्यांमुळे खूपच असामान्य मानले जातात. पहिल्या साइटवर, नर पोपट सर्वात सामान्य हिरव्या पोपट पक्ष्यासारखा दिसतो.
Hyacinth Macaw: Hyacinth Macaw चे शरीर पूर्णपणे निळे आणि लांब शेपटी असते. चोच जरी काळी असली तरी फोटोंमध्ये ती निळसर दिसू शकते. डोळ्यांभोवती आणि खालच्या चोचीजवळही पिवळे वर्तुळ असते.
सूर्य कोनूर (सन पॅराकीट): सूर्य कोनूरला पशुपालनामध्ये सूर्य पॅराकीट असेही म्हटले जाते, हे पक्षी स्वरूपात इंद्रधनुष्य आहे. त्यांच्याकडे एक पिसारा आहे जो चमकदार पिवळा आहे, जो पक्ष्याला त्याचे नाव देतो. पक्ष्याच्या खालच्या बाजूस चमकदार केशरी रंग आहे आणि चेहऱ्यावर देखील केशरी-फ्लश आहे.
रोझ-ब्रेस्टेड कॉकटू: रोझ-ब्रेस्टेड कॉकटूला गालाह म्हणूनही ओळखले जाते. हे पक्षी मूळचे ऑस्ट्रेलियाच्या मुख्य भूमीतील आहेत आणि जमिनीच्या प्रत्येक भागात आढळू शकतात. त्यांचे सुंदर गुलाबी रंगाचे शरीर आणि राखाडी पंख आहेत त्यामुळे हा पक्षी या बाह्य वैशिष्ट्यांसाठी प्रसिद्ध आहे.
स्कार्लेट मॅकॉ: सन पॅराकीटप्रमाणेच स्कार्लेट मॅकॉ देखील इंद्रधनुष्य पक्षी आहे. इतर इंद्रधनुष्य पक्ष्यांपेक्षा वेगळे आणि अद्वितीय बनवणारी शीर्ष गोष्ट म्हणजे त्यांचे शरीराचे वजन आणि आकार. स्कार्लेट मॅकॉ जवळजवळ एक मीटर उंचीचे आहे आणि तितकेच लांब पंख आहेत. त्याच्या नावानुसार, हे सूचित करते की त्याच्या दोन्ही पंखांमध्ये मुख्यतः पिवळ्या, निळ्या आणि हिरव्या पंखांसह लाल रंग आहे.
डस्की लॉरी: डस्की लॉरीला डस्की ऑरेंज लॉरी, एक पांढरी-रम्पड लॉरी किंवा फक्त डस्की असे नाव देखील आहे. त्याचे बहुतेक शरीर गडद तपकिरी रंगाचे असते, परंतु त्याच्याकडे धूसर नारिंगी अंडरपार्ट आणि मान असते. पंखांना केशरी किंवा पिवळे पंख असू शकतात आणि चोच सहसा केशरी असते. नर आणि मादी पक्ष्यांमध्ये समान बाह्य वैशिष्ट्ये आहेत.
निवारा:
पोपट दाट जंगलात आणि मुख्यतः कळपात आढळतात. पुष्कळ लोक पोपटांना बंदिस्त पिंजऱ्यात ठेवतात आणि त्यांच्या मनोरंजनासाठी त्यांना बंदिस्त करतात. मनोरंजनासाठी सर्कसमध्ये दाखवण्यासाठी लोक पोपटांनाही काबूत ठेवतात. त्यामुळे पोपटांची शिकार थांबावी व काळजी घ्यावी यासाठी शासन विविध उपाययोजना करत आहे.
पोपटाचे अन्न:
पोपट विविध प्रकारचे धान्य, फळे आणि भाज्या, शिजवलेले भात आणि इतर तत्सम पदार्थ खातात. पेरू हे त्यांचे आवडते फळ आहे आणि मिरची ही त्यांची आवडती भाजी आहे.
तर मित्रांनो आजच्या ह्या लेखात आपण पोपट ह्या पक्षाबद्दल जी काही माहिती पाहिली ती तुम्हाला कशी वाटली ते आम्हाला नक्की कमेंट करून कळवा.
धन्यवाद!!!
