Myna Bird Information In Marathi: नमस्कार मित्रांनो स्वागत आहे तुमचं. आज आपण हया लेख मध्ये मैना पक्षी विषयी मराठीतून संपूर्ण माहिती (Myna Bird Information in Marathi) जाणून घेणार आहोत तर तुम्ही हया लेखला शेवट पर्यंत वाचा. जेणेकरुन तुम्हाला संपूर्ण माहिती व्यवस्थितपणे समजेल.
मैना पक्षाची संपूर्ण माहिती Myna Bird Information In Marathi
Myna Bird Information in Marathi (मैना पक्षाची संपूर्ण माहिती)
मित्रांनो मैना पक्षी ही खूप सुंदर आणि प्रसिद्ध पक्षी आहे आणि कावळा, चिमणी पक्षाच्या सारखेच मनुष्य आवसाच्या आसपास राहतात. मैना पक्षीला इंग्रजी मध्ये मैना (Myna) असे म्हणतात. हा पक्षी दक्षिण एशियाच्या काही देशांमध्ये आढळला जातो. आता दुनियाच्या अन्य देशांमध्येही हा पक्षी पाहायला मिळतो.
महिना पक्षाच्या अनेक प्रजाती आढळतात. ज्यामध्ये गुलाबी मैना, भारतीय मैना, काळी मैना, पवई मैना सारखे प्रमूख आहेत. तसे तर महिना स्वतःचा जाणवते गार्डन बनवते परंतु आपले अंडे कोणत्या दुसऱ्या घाटामध्ये देत असते यांच्या अंड्याचा रंग निळा असतो अंड्याची संख्या 4 ते 5 असते. अंडी देण्याचा वेळ जुलै ते ऑगस्ट असतो.
भारतीय मैनाची लंबाई कबूतर पेक्षा कमी जवळजवळ 20 ते 25 सेंटीमीटर असते. भारतीय मैना ची पाठ आणि शरीर चा मुख्य रंग तपकिरी असतो या पक्षाचे पोट पांढऱ्या रंगाचे असते. महिन्याची छाती आणि डोक्याचा रंग काळा असतो या पक्षाचे पंख हे काड्या रंगाचे असतात याची चोच पाय आणि डोळे पिवळ्या रंगाचे असतात.
मैना अंड्यांना पूर्ण 14 दिवस शेकण करते आणि याच्यानंतर पिल्ले बाहेर निघतात. हे पिल्ले गुलाबी रंगाचे असतात. पिल्लांना सुरुवातीला पंख नसतात परंतु काही वेळानंतर त्यांना पंख येतात. मैना ही एक सर्वहारी पक्षी असते. ही पक्षी धान्य आणि किडे प्रमूख खात असते. काही प्रजातीची मैना पक्ष्यांची घरटी तलाव किंवा विहीर च्या आसपास घरटे बनवते.
या मैन्याला मैना नदी म्हणतात. गुलाबी मैना एक सुंदर चिडिया असते तिच्या शरीराचा रंग गुलाबी असतो. पहाड़ी मैना पहाडी परिसरातील जंगलामध्ये आढळतात. या मैनेला तिच्या गोड बोलीमुळे पालतू पक्षाच्या रूपाने ओळखले जाते. पहाड़ी मैना ही छत्तीसगड आणि मेघालय राज्यची राज्य पक्षी सुद्धा आहे.
मैना पक्षी झूंड मध्ये राहते नर आणि मादी मैना मध्ये काही खास अंतर नसते. पवई मैना ला ब्राम्हणी मैना सुध्दा म्हटले जाते ही भारत समित पूर्ण दक्षिण एशिया मध्ये पाहायला मिळतात. हे अधिकतर मैदानी भागात फिरतात. हे मैना पक्षी खूप आवाज काढते आणि मैन्याचा आवाज शिट्टी सारखा असतो.
मैना पक्षाची शारीरिक बनावट (Myna Bird Physique)
मित्रांनो आपल्या आसपास दिसणारी साधारण महिन्याची लांबी जवळ जवळ 20 ते 25 सेंटीमीटर असते. साधारण दिसणारी महिना तपकिरी रंगाची असते. मैन्याच डोकं, शेपटी आणि मान काळया रंगाची असते.
त्यांच्या दोन्ही डोळ्यांजवळचा रंग आणि पाय व चोचीचा रंग चमकदार पिवळा असतो. मैना पक्ष्याच्या पंखांची धार पांढरी असते. त्याचे पाय खूप मजबूत आहेत. त्यांच्या मदतीने हे पक्षी वेगाने आणि सरळ दिशेने उडतात.
मैना पक्ष्याचे वैज्ञानिक वर्गीकरण (Scientific Classification Of Myna Birds)
मैना पक्षी हा पक्ष्यांच्या “Sternidae” कुटुंबातील जवळचा सदस्य आहे. आपल्या आजूबाजूला दिसणार्या सामान्य मैनाचे शास्त्रीय नाव “Acridotheres tristis” आहे.
आत्तापर्यंत आपण मैनाच्या आक्रमक स्वभावाबद्दल बरेच वाचले आहे. Species Survival Commission -IUCN ने मैना पक्ष्याला जगातील 100 सर्वात वाईट आक्रमक प्रजातींपैकी एक म्हणून घोषित केले आहे.
भारतामध्ये आढळल्या जाणाऱ्या मैनाचे प्रकार (Types Of Mynah)
1) गुलाबी मैना : मधुसारिका या नावानेही प्रसिद्ध आहे ती तिच्या गोड आवाजामुळे. इंग्रजी साहित्यात पहाडी मैना सारखे तिचे स्वतःचे वेगळे स्थान आहे. 24 मे 2004 या तारखेला, भारतीय टपाल विभागाने गुलाबी मैनाच्या चित्रासह एक टपाल तिकीट देखील जारी केले.
2) किल्हांता, देसी किंवा कॉमन मैना: ही मैना आपल्या आजूबाजूला दिसणारी सामान्य मैना आहे.
3) गंगाई मैना, हरिया मैना: मैनाची ही प्रजाती अनेकदा लहान जलाशयांच्या आसपास आणि गायी, बैल आणि बकऱ्यांच्या कळपांच्या आसपास दिसते. गंगाई मैनाचे चित्र खाली दिले आहे.
4) अबलक मैना : या मैनाचे पंख व डोके काळ्या रंगाचे असून डोळ्यांच्या मागे जवळजवळ अर्धपांढरे असून छाती व पोटही पांढरे आहे, तिची चोच केशरी व पांढरी आहे. ते जलाशयाच्या जवळ देखील आढळते. अबलक मैना चे चित्र खाली दिले आहे.
5) ब्राह्मणी मैना, पवई मैना : ही मैना प्रजाती खुल्या मैदानात लहान कळपात आढळते. दिसायला खूप सुंदर आहे. त्याचा आवाजही खूप मधुर आहे.
6) हिल मैना : या मैना प्रजातीला सारिका या नावानेही ओळखले जाते. ही मैना माणसांची भाषा बोलण्यासाठी खूप प्रसिद्ध आहे. या कारणास्तव, बर्याच लोकांना ते दत्तक घेणे आवडते. हिल मैना हा छत्तीसगड आणि मेघालयचा राज्य पक्षी आहे. ही मैना प्रजाती नामशेष होण्याच्या मार्गावर उभी आहे, ती वाचवण्यासाठी सरकार अनेक पुढाकार घेत आहे.
मैना पक्ष्याबद्दल इतर महत्वाची माहिती (Some Types Of Mynah Bird)
मैना हे धोकादायक पक्षी नाहीत, परंतु ते साल्मोनेला आणि बर्ड माइट्स सारखे रोग पसरवू शकतात. काही वेळा मैना पक्षीचा कळप शेतात उडणारे पीकही नष्ट करू शकतो.
हे पक्षी कीटक आणि पतंग खातात, परंतु ते असे कीटक देखील खातात. जे शेती आणि मानवासाठी फायदेशीर आहेत.
मैनाच्या फळे आणि फुले खाण्याच्या सवयीमुळे आपल्या पर्यावरणाच्या इकोसिस्टमला बरेच फायदे मिळतात. त्यांनी खाल्लेल्या फळांच्या आणि फुलांच्या बिया वातावरणात वेगवेगळ्या ठिकाणी विखुरलेल्या असतात. त्यामुळे सर्वत्र फळ आणि फुलांची झाडे वाढतात.
कधी-कधी माना शहरातील इमारतींना त्रास देतात. गटर्स आणि ड्रेनपाईप त्यांच्या घरट्यांमुळे खराबपणे ब्लॉक होऊ शकतात. त्यामुळे मोठ्या प्रमाणात घाण पसरते.
सामान्य मैना किंवा भारतीय मैना सामान्यतः “मायना” या नावाने ओळखले जाते.
Facts About Maynah in Marathi (मैना पक्षी विषयी मराठीतून काही रोचक तथ्य)
- मैना पक्ष्याचा स्वभाव अतिशय आक्रमक आणि निर्भय आहे. कावळे, गिधाडासारखे चतुर शिकारी पक्षीही त्यांच्याशी लढायला घाबरतात.
- प्राचीन काळी मैना पक्ष्याकडे ग्रीस देशातील सर्वोत्कृष्ट आणि उच्चभ्रू पाळीव पक्षी म्हणून पाहिले जात असे.
- मैना पक्ष्यांच्या कळपात अधिक चांगला समन्वय असतो. आपल्या कळपाचे पोट भरण्यासाठी ते आपापसात खाण्यापिण्याच्या स्त्रोतांबद्दल माहितीची देवाणघेवाण देखील करतात.
- मी माझ्या परिसराची सुरक्षा अत्यंत काटेकोरपणे करतो. ते त्यांच्या निवडलेल्या क्षेत्रात आढळणाऱ्या इतर पक्ष्यांची अंडी आणि घरटी नष्ट करू शकतात.
- या पक्ष्यांचा उपयोग शेताचे कीटकांपासून संरक्षण करण्यासाठीही केला जातो. या विशिष्ट कारणास्तव, कीटकांवर नियंत्रण ठेवण्याच्या उद्देशाने मैना पक्षी 18 व्या शतकात पाँडेचेरीहून मॉरिशसमध्ये स्थलांतरित झाले.
- हा पक्षी त्याच्या एका खास वैशिष्ट्यासाठी जगभर प्रसिद्ध आहे. जर मैना पिंजऱ्यात किंवा इतर कोणत्याही प्रकारे माणसांच्या सहवासात ठेवली असेल. त्यामुळे मानवी भाषेतील शब्द बोलणेही सहज शिकता येते.
FAQ
Q1) जगातील दुर्मिळ मैना प्रजाती कोणती आहे?
A - "बाली मैना" ही जगातील सर्वात दुर्मिळ मैना प्रजाती आहे. पक्षी तज्ज्ञांच्या मते, 2018 मध्ये या प्रजातीची संख्या केवळ 100 होती. बाली मैनाचे सुंदर चित्र या लेखात दिले आहे.
Q2) मैनाचे वय किती आहे?
A – मैना पक्ष्याचे सरासरी आयुर्मान 5 ते 25 वर्षे असू शकते. वय त्यांच्या प्रजाती आणि इतर कारणांवर अवलंबून असते.
Q3) मैना पक्ष्याला इंग्रजीत काय म्हणतात?
A - Myna पक्ष्याला फक्त इंग्रजीत "Myna" म्हणतात.
Q4) मैना पक्ष्याचे अन्न काय आहे?
A - मैना पक्षी सर्वभक्षी आहे. ते कीटक, कोळी, सरपटणारे प्राणी, लहान सस्तन प्राणी, बिया, धान्य, फळे, फुले आणि मानवी अन्न देखील खातात.