लगोरी खेळाची संपूर्ण माहिती Lagori Game Information In Marathi

Lagori Game Information In Marathi भारताची समृद्ध संस्कृती आणि इतिहास नेहमीच खेळ आणि खेळांमध्ये खोलवर रुजलेला आहे. दुर्दैवाने, पल्लंगुझी, लिप्पा, कबड्डी आणि गिली-दांडा हे पारंपरिक खेळ आजच्या तरुणांच्या पूर्णपणे स्मृतीतून गेले आहेत कारण ते व्हिडिओ गेम खेळण्यात गढून गेले आहेत.

Lagori Game Information In Marathi

लगोरी खेळाची संपूर्ण माहिती Lagori Game Information In Marathi

मुले आपल्या मित्रांसोबत  खेळण्यासाठी बाहेर जाण्याची उत्सुकतेने वाट पाहणारे दिवस आता गेले आहेत. शारीरिक व्यायाम कमी झाल्यामुळे मुलांमध्ये आरोग्याच्या अनेक समस्या निर्माण झाल्या आहेत. त्यामुळे जुने खेळ परत आणल्याने आरोग्यावर अनेक सकारात्मक परिणाम होतील. या लेखात, आपण पारंपरिक खेळाबद्दल माहिती पाहणार आहोत. तर सुरवात करूयात आजच्या ह्या लेखाला.

परिचय:

आपल्या मुलांना टीव्ही किंवा फोनकडे झुकलेले पाहून आपल्याला वारंवार दुःख होते. विशेषत: महामारीच्या काळात मुलांना बाहेर घेऊन जाणे कठीण वाटते. हे असे मानक खेळ होते ज्यांनी शाळेनंतर आमच्या मोकळ्या वेळेचा महत्त्वपूर्ण भाग व्यापला होता. त्यांनी आम्हाला टेरेस किंवा शांत रस्त्यावर फिरवून शारीरिकरित्या सुदृढ बनवले.

त्यांनी आम्हाला मजबूत मैत्रीचे मूल्य आणि एक संघ म्हणून काम करण्यास शिकवले. आणि अर्थातच, लहानपणी  आपल्या आयुष्यातील एक प्रारंभिक काळात ह्या खेळांनी खूप मोलाची भूमिका बजावली. 

आधुनिक काउंटर-स्ट्राइक आणि कँडी क्रश गेमच्या तुलनेत ते अद्वितीय कसे आहेत? ह्या भारतीय पारंपारिक खेळांनी असंख्य पिढ्यांचे बालपण घडवले आहे. या पारंपरिक खेळांच्या यादीमध्ये इनडोअर आणि आउटडोअर अशा दोन्ही खेळांचा समावेश आहे, ज्यामुळे ते शारीरिक आणि मानसिक कणखरता विकसित करण्यासाठी चांगले बनले आहेत.

लगोरी, ह्या खेळाचे नाव तुम्ही निदान ऐकलं असेल. म्हणून, हा ब्लॉग तुम्हाला हा गेम किती चांगला आहे याची आठवण करून देण्यासाठी आहे आणि तुम्ही एकदा तरी तो तुमच्या मित्रांसह खेळण्याचा प्रयत्न करा.

लगोरी (सात दगडांचा) खेळ:

लगोरी हा भारताच्या दक्षिणेकडील भागांमध्ये एक लोकप्रिय खेळ आहे, जेथे दोन संघ हा चेंडू आणि सपाट दगडांच्या ढिगाऱ्याने खेळतात.

हे भारतीय उपखंडाच्या दक्षिणेकडील भागांतून उगम पावले आहे आणि आता इराण, बांगलादेश इत्यादी अनेक देशांमध्ये ओळखले जाते.

लगोरी हे इतर अनेक नावांनी देखील ओळखले जाते जसे:

लिंगोज (तेलंगणा), लगोरी (कर्नाटक, महाराष्ट्र), पित्तू (हरियाणा, पंजाब, राजस्थान), मिंटो (काश्मीर), हाफ्ट संग (इराण), सात चारा (बांगलादेश)

लगोरीचा इतिहास (सात दगड):

लगोरी हा एक प्राचीन खेळ आहे जो भागवत पुराणाच्या वेळी म्हणजे ५००० वर्षांपूर्वी सुरू झाला होता आणि त्यात भगवान कृष्ण त्यांच्या मित्रांसह लगोरी खेळत असल्याचा उल्लेख आहे. हा खेळ गेल्या ५ सहस्र वर्षांपासून खेळला जात होता. १९९० च्या दशकात भारत आणि पाकिस्तानमधील हा एक लोकप्रिय मैदानी खेळ होता.

लगोरी कशी खेळायची (सात दगड):

लगोरी हा दोन संघांमध्ये खेळला जातो ज्यामध्ये प्रत्येकी किमान ३ आणि जास्तीत जास्त ७ खेळाडू असतात. चेंडूने सात दगडांच्या ढिगाऱ्याला लक्ष्य करून लगोरी खेळली जाते. प्रत्येक संघाला त्यांच्या संधी मिळतात, प्रत्येक खेळाडूला दगडांचा स्टॅक खाली पाडण्यासाठी ३ संधी मिळतात.

एक संघ त्याला बाद करू शकला नाही तर पुढच्या संघाला संधी मिळते. जर फेकणारा संघ दगड खाली पाडतो तर त्यांचे कार्य त्यांना पुन्हा एकत्र करणे आहे. बचावात्मक संघाचे कार्य म्हणजे गुडघ्याच्या पातळीच्या खाली असलेल्या चेंडूने खेळाडूंना मारणे.

जर फेकणारा संघ सर्व दगड पुन्हा एकत्र करण्यात यशस्वी झाला तर विजय त्यांच्याकडे जाईल. पण जर बचावात्मक संघ एखाद्या खेळाडूला मारण्यात सक्षम असेल तर ते विजेता ठरतील.

लगोरीचे नियम (सात दगड)

१. समान खेळाडूंसह दोन संघांमध्ये खेळला जाणारा खेळ (प्रत्येकी ३-७ खेळाडू).

२. प्रत्येक संघाला दगड खाली पाडण्यासाठी चेंडू फेकण्याची संधी मिळते जर एक संघ (फेकणारा संघ) असे करू शकला नाही तर संधी पुढील संघाकडे (बचावात्मक संघ) जाते.

३. लगोरी आणि खेळाडूंमधील अंतर १५ फूट ते २० फूट असावे.

४. जर फेकणारा संघ दगड खाली पाडतो तर ते स्टॅक पुन्हा एकत्र करण्याचा प्रयत्न करतात आणि बचावात्मक संघ फेकणाऱ्या संघाच्या खेळाडूंना चेंडूने मारण्याचा प्रयत्न करतो.

५. बचावात्मक संघाच्या खेळाडूंनी त्यांच्या प्रतिस्पर्ध्याच्या (संघाच्या) खेळाडूला गुडघ्याच्या खाली मारले पाहिजे.

६. बचावात्मक संघाच्या खेळाडूंना चेंडूने धावण्याची परवानगी नाही परंतु ते इतर संघातील सदस्यांना देऊ शकतात.

७.फेकणाऱ्या संघाला स्टॅक एकत्र करावा लागतो आणि त्यांचा विजय घोषित करण्यासाठी खेळाचे नाव “लगोरी” असे ओरडावे लागते.

८. बचावात्मक संघाला प्रतिस्पर्ध्याच्या खेळाडूला मारावे लागते मग ते विजयी होतात.

लगोरीबद्दल माझे विचार (सात दगड):

माझ्या लहानपणी मी खूप खेळायचे. फेकण्याच्या आणि धावण्याच्या वेळी ते खूप तीव्र आणि उत्साही वाटते. तुम्हाला वाटेल की मी ओव्हर रिऍक्ट करत आहे पण लहानपणी प्रत्येक खेळ हा एक तीव्र खेळासारखा वाटतो. हा लेख  लिहिताना मी ते खेळताना घडणाऱ्या घटनांची नव्याने कल्पना केली.

हा खेळ तरुणांमध्ये (किशोरवयीन) प्रसिद्ध होता पण आता तो दिवसेंदिवस लुप्त होत चालला आहे. पण तरीही काही संस्था पुन्हा लोकप्रिय करून स्पर्धांचे आयोजन करण्याचा प्रयत्न करत आहेत.

आता लगोरी हा खेळ ३० हून अधिक देशात खेळला जाऊन आंतरराष्ट्रीय उंचीवर पोहोचला आहे. बर्‍याच संस्था छोट्या छोट्या स्पर्धांचे आयोजन करतात. राज्यातील पारंपारिक खेळ लोकप्रिय करण्यासाठी लगोरी लीगची स्थापना करण्यात आली:

लगोरी हा पारंपारिक खेळ आठवतो, जो एकेकाळी लहान मुलांमध्ये लोकप्रिय होता, जो खेळ राज्यातील प्रत्येक गल्लीबोळात खेळला जायचा? आज क्रिकेट आणि कॉम्प्युटर गेम्सला त्यांच्या आयुष्यात प्राधान्य मिळाल्याने लगोरी कशी खेळली जाते हे मुलांना माहीत नाही किंवा त्यांना त्यात रसही नाही.

म्हणून, पारंपारिक खेळामध्ये प्राण फुंकण्यासाठी आणि त्याला संपूर्ण भारतीय मान्यता देण्यासाठी, कर्नाटक हौशी लगोरी असोसिएशन (KALA), भारतीय हौशी लगोरी फेडरेशनची संलग्न संस्था, म्हैसूरमध्ये या खेळाची औपचारिक ओळख करून दिली, त्याचे नियम स्पष्ट केले.

डझनभर मुलांना लगोरीचे नियम, खेळाडूंची रचना आदी माहिती मिळाली. KALA चे संस्थापक सचिव बसवराज एन. बागेवाडी यांनी द हिंदूला सांगितले की लगोरी हा “प्राचीन” खेळ होता.

या खेळाला आता मुलांमध्ये स्थान मिळू लागले आहे, मुख्यतः उत्तर कर्नाटकातील जिल्ह्यांमध्ये, ते पुढे नेण्यास उत्सुक आहेत. असोसिएशनने खेळाचे नियम तयार केल्यानंतर हे घडले. महाराष्ट्राप्रमाणेच कर्नाटकातही या खेळाला मोठे करण्याची गरज आहे,” असे श्री बागेवाडी यांना वाटले.

हौशी लगोरी फेडरेशन ऑफ इंडियाचे संस्थापक, महाराष्ट्राचे संतोष पी. गुरव यांनी किमान ३२ देशांमध्ये या खेळाची ओळख करून दिल्याचे श्रेय देऊन श्री. बागेवाडी म्हणाले: “जेव्हा इतर देशांनी हा खेळ स्वीकारला आहे, तेव्हा आपण, भारतात, यासाठी प्रयत्न केले पाहिजेत. तो एक जागतिक खेळ बनवा. KALA सर्व जिल्ह्यांमध्ये त्याचे युनिट्स तयार करून असे करत आहे.”

विशेष म्हणजे, KALA ने लगोरी लीगची स्थापना केली होती, प्रत्येक संघात दोन परदेशी खेळाडूंसह १० संघ तयार केले होते, ज्यांनी जानेवारीमध्ये विजयपुरा येथे एक स्पर्धा आयोजित केली होती. जानेवारी २०१६ मध्ये लगोरी विश्वचषक नियोजित करण्यात आला असून त्यात अनेक परदेशी संघ सहभागी होण्याची अपेक्षा आहे.

आम्ही कर्नाटक सरकारला तसे करण्याची विनंती केली आहे,” ते म्हणाले. हरी विद्यालयातील दहावीची विद्यार्थिनी तेजस्वी म्हणाली: “मी हा खेळ खूप पूर्वी खेळला होता, पण त्याचे नियम मला माहीत नव्हते. आज मला KALA कडून नियम कळले. त्यानुसार मी आणि माझे मित्र यापुढे खेळ खेळू.” मला आशा आहे की त्याला एक खेळ म्हणून जागतिक मान्यता मिळेल,” ते पुढे म्हणाले.

तर मित्रांनो आजच्या ह्या लेखात आपण लगोरी ह्या खेळाबद्दल जी काही माहिती पाहिली ती तुम्हाला कशी वाटली ते आम्हाला नक्की कमेंट करून कळवा.

धन्यवाद!!!!

माझे नाव सृष्टी आहे आणि मी या ब्लॉग ची संस्थापक आहे. मला माहिती लिहायला खूप आवडतात, म्हणून मी या माझ्या ब्लॉग वर मराठी मध्ये माहिती लिहित असते.

Leave a Comment