Falcon Bird Information In Marathi नमस्कार मित्रांनो स्वागत आहे तुमचं. आज आपण हया लेख मध्ये फाल्कन पक्षी विषयी मराठीतून संपूर्ण माहिती (Falcon Bird Information In Marathi) जाणून घेणार आहोत तर तुम्ही हया लेखला शेवटपर्यंत वाचा.
फाल्कन पक्षाची संपूर्ण माहिती Falcon Bird Information In Marathi
Falcon Bird Information In Marathi (फाल्कन पक्षी विषयी मराठीतून संपूर्ण माहिती)
Kingdom: Animalia
Phylum: Chordata
Class: Aves
Order: Falconiformes
Family: Falconidae
मित्रांनो पालकांना हा पक्षी लहान असून खूप सुंदर आणि आकर्षक असतो. हा पक्षी 320 किलोमीटर प्रति घंट्याचा गतीने उडू शकतो. फाल्कन पक्षी हा मांसाहारी असतो या पक्षाचे जीवन काळ 17 वर्षाचा असतो. फाल्कन मादा पक्षी आकारामध्ये नर पक्षापेक्षा मोठी असते. या पक्षाच्या शरीराची लांबी 13 ते 23 इंच आणि पंखांची लांबी 29 ते 47 इंच असते.
हा पक्षी फक्त आकाशात सर्वात तेज गतीनेच नाही उडत परंतु जमिनीवर सर्वात तेज पडणारा पक्षी आहे. छातीची स्नायुंचा, लांब पंख आणि सुव्यवस्थित आकार, फाल्कन खरोखर वेगासाठी बांधला गेला आहे. हा पक्षी अंटार्टिका ठिकाणा व्यतिरिक्त इतर सर्व महाद्वीपांवर आढळला जातो. हा पक्षी उंच पर्वत, विस्तीर्ण वाळवंट आणि जंगलात राहणे आवडत नाही.
या पक्षाला हे निळे राखाडी आणि समान रंगाचे लांब टोकदार पंख आणि ओटीपोटावर पांढरे आणि काळे ठिपके द्वारे ओळखले जाते. हा पक्षी मिडीयम साईज चिडियासारखे बदक आणि बॅट चा शिकार करतात. हे पक्षी 2 ते 3 वर्षांमध्ये प्रजनन करतात. या पक्षाच्या नाकावर एक ट्यूमर पेशी असतात जे डायव्हिंग दरम्यान श्वास घेण्यास मदत करते. याचे 1500 ते 2000 प्रजाति असतात. मादी फाल्कन एका वेळी 3-5 अंडी घालते. त्यांना सर्वोत्तम फ्लाइंग मशीन म्हणतात. भटक्या गरुड हा UAE चा राष्ट्रीय पक्षी आहे आणि त्याला शिकागोचा शहरी पक्षी देखील घोषित करण्यात आले आहे. दुसऱ्या महायुद्धात, कबुतरांनी पाठवलेले संदेश रोखण्यासाठी भटक्या गरुडांचा वापर केला जात असे.
लांब, टोकदार पंख आणि लांब शेपटी असलेला हा खंडातील सर्वात मोठा फाल्कन आहे. त्याचा हिंदीत अर्थ भटक्या गरुड असा होतो. शिकार करताना पेरेग्रीन फाल्कनच्या उड्डाण गतीशी जुळणारा कोणताही पक्षी आजपर्यंत ज्ञात नाही. पेरेग्रीन फाल्कन हा सर्वात वेगवान पक्षी तसेच पृथ्वीवरील सर्वात वेगवान गोताखोर आहे. पेरेग्रीन फाल्कन प्रथम मोठ्या उंचीवर चढतो, नंतर ताशी 200 मैल (320 किमी) पेक्षा जास्त वेगाने डुबकी मारतो. विश्वकोशानुसार, पेरेग्रीन फाल्कन कमाल 390 किमी प्रतितास वेगाने उडू शकतो. हा वेग बुलेट ट्रेनसारखा आहे.
हे फाल्कन हे भयानक शिकारी आहेत जे उड्डाणाच्या मध्यभागी इतर पक्ष्यांची (आणि वटवाघुळांची) शिकार करतात. पेरेग्रीन वरून शिकार करतात आणि, त्यांची शिकार पाहिल्यानंतर, त्याची शिकार करण्यासाठी उभ्या डुबकी मारतात.
घरटे बांधणे आणि स्थान बदलणे (Nesting And Relocating)
हे पक्षी घरट्याच्या हंगामाशिवाय मोठ्या प्रमाणावर प्रवास करू शकतात. त्याच्या नावाचाच अर्थ “भटकणारा” असा होतो. तथापि, काही प्रजाती कायम रहिवासी आहेत. स्थलांतरित पक्षी वर्षाला 15,500 मैलांपर्यंत उडतात, आर्क्टिक टुंड्रा आणि दक्षिण अमेरिकेत हिवाळ्यात घरटे बांधतात. त्यांची अनेक घरटी त्यांच्या पिढ्या शेकडो वर्षांपासून वापरतात.
पेरेग्रीन फाल्कन्ससाठी निवासस्थान (Habitat for Peregrine Falcons)
जगातील पक्ष्यांच्या सर्वात व्यापक प्रजातींपैकी एक, पेरेग्रीन फाल्कन्स अंटार्क्टिकाशिवाय सर्वत्र आढळू शकतात. ते मोकळ्या जागेत वाढतात आणि समुद्रकिनाऱ्याच्या जवळ वाढतात जेथे किनारी पक्षी वारंवार आढळतात, परंतु ते टुंड्रापासून वाळवंटापर्यंत आढळू शकतात. मोठ्या शहरांमध्ये, पेरेग्रीन इमारती आणि पुलांवर घरटे बांधताना आढळले आहेत.
पेरेग्रीन फाल्कन लोकसंख्येतील बदल (Peregrine Falcon Population Changes)
20 व्या शतकाच्या मध्यात पेरेग्रीन हॉक्सची लोकसंख्या मोठ्या प्रमाणात कमी होऊ लागली आणि आज त्यांना युनायटेड स्टेट्समध्ये एक लुप्तप्राय प्रजाती मानले जाते. डीडीटी आणि इतर रासायनिक कीटकनाशकांच्या वापरावर बंदी घातल्यानंतर पक्ष्यांचे लक्षणीय पुनरुत्थान झाले आहे. कॅप्टिव्ह प्रजनन प्रयत्नांमुळे यूएस आणि कॅनडामध्ये पक्ष्यांची संख्या वाढली आहे.
रॅप्टर्सच्या फाल्को वंशात, ज्यामध्ये अंदाजे 40 प्रजातींचा समावेश आहे, त्यात फाल्कन्सचा समावेश आहे. अंटार्क्टिका वगळता, जेथे ते इओसीन दरम्यान जवळच्या समान रॅप्टरसह एकत्र होते, फाल्कन जगभरात वितरित केले जातात. त्यांच्या पातळ, अरुंद पंखांमुळे प्रौढ हॉक्स वेगाने उडू शकतात आणि दिशा बदलू शकतात. फ्लाइंग हॉकच्या उड्डाणाचे पहिले वर्ष लांब पंखांनी चिन्हांकित केले जाते जे सामान्य हेतू असलेल्या पक्ष्यासारखे असतात, जसे की विस्तृत पंख.
यामुळे प्रौढ म्हणून कुशल शिकारी होण्यासाठी आवश्यक असलेली अपवादात्मक कौशल्ये विकसित करणे अधिक सोपे होते. लहान ते मध्यम आकाराचे राप्टर्स, गिधाडे, हॉक्स आणि गरुडांसह. त्यांना सामान्यतः टोकदार पंख आणि लांब शेपटी असतात. जरी काही प्रजाती इतर पक्ष्यांची शिकार करतात ज्यांना ते उड्डाण करताना पकडतात, परंतु बहुतेक फाल्कन लहान सस्तन प्राण्यांना खातात ज्यांची ते डोळ्यांनी शिकार करतात. बहुतेक हॉक्सला गडद राखाडी किंवा तपकिरी पंख आणि पाठ असते, ज्यात पांढऱ्या अंडरबेली हॉक्ससारखे असतात.
असे नोंदवले गेले आहे की पेरेग्रीन फाल्कन पक्ष्यांवर 320 किमी/तास (200 मैल प्रतितास) वेगाने डुंबू शकतात. कीटकनाशकांच्या वापरामुळे, ते उत्तर अमेरिकेत नामशेष होण्याच्या मार्गावर होते परंतु नंतर ते बरे झाले आहे. बर्याच राष्ट्रांमध्ये, फाल्कन हा फाल्कन म्हणून वापरला जातो. यामध्ये पक्षी पकडून त्यांना शिकारीसाठी तयार केले जाते. हे एकेकाळी अतिरिक्त अन्न मिळवण्याचे साधन होते, परंतु आता तो एक खेळ आहे.
फाल्कन कोणत्या प्रकारचे अन्न खातात? (What kind of food do falcons eat?l
फाल्कनने हमिंगबर्ड्स आणि सँडहिल करकोचा यासह सर्व आकाराचे पक्षी खाल्लेले आहेत. किनारे पक्षी, बदके, ग्रेब्स, गुल, कबूतर आणि सॉन्गबर्ड्स हे त्यांचे वारंवार शिकार करतात. वटवाघुळ खाण्याव्यतिरिक्त, पेरेग्रीन फाल्कन अधूनमधून मासे आणि उंदीरांची शिकार करणाऱ्या इतर राप्टर्सना बळी पडतात.
फाल्कनचा पैलू (Falcon Aspect)
पेरेग्रीन फाल्कन, जगातील सर्वात वेगवान पक्षी आणि प्राणी, त्याच्या उड्डाणाच्या वेगासाठी प्रसिद्ध आहे, जो ताशी 300 किलोमीटर (ताशी 186 मैल) पेक्षा जास्त वेगाने पोहोचू शकतो.
फाल्कन कुठे सापडतात?
जगात कोठेही, फाल्कन आढळतात. त्यांच्या निवासस्थानात गवताळ प्रदेश, वाळवंट, ध्रुवीय टुंड्रा आणि अनेक प्रकारची जंगले आहेत. ते किनाऱ्या प्रमाणेच पाणवठ्यांजवळही राहतात. फाल्कन्स साधारणपणे कुठेही राहू शकतात जिथे त्यांना अन्न मिळेल.
फाल्कनाची परंपरा (Falcon Tradition)
नर फाल्कन, टेरसेल किंवा टियर्सेलचे पारंपारिक नाव लॅटिन टर्टियसमधून आले आहे कारण प्रत्येक तीन अंड्यांमधून (तिसरा) फक्त एक नर फाल्कन बाहेर पडतो. काही स्त्रोतांचा असा दावा आहे की नावाची व्युत्पत्ती नर फाल्कनच्या आकारावरून झाली आहे, जी मादीपेक्षा एक तृतीयांश लहान आहे. es नावाचा एक तरुण फाल्कन विशेषत: फाल्कनासाठी वाढवला जातो आणि सध्या त्याच्या नवीन अवस्थेत आहे es हा शब्द जुने फ्रेंच संज्ञा घरटे आणि लॅटिन क्रियापद निडस यांचे मिश्रण आहे, ज्याचा अर्थ “घरटे करणे” (घरटे) असा होतो. बाल्कनीच्या कलेमध्ये शिकार करण्यासाठी प्रशिक्षित, बंदिवान पक्षी वापरणे समाविष्ट आहे.
इतर शिकारी पक्ष्यांप्रमाणे, फाल्कनमध्ये कालांतराने अधिक सुसंगत जीवाश्म रेकॉर्ड आहेत. उशीरा मायोसीन, जे सुमारे 10 दशलक्ष वर्षे जुने आहे, जेव्हा या वंशाशी अनुमानितपणे जोडलेले सर्वात जुने जीवाश्म सापडले होते. या काळात अनेक आधुनिक पक्ष्यांच्या प्रजाती जीवाश्म रेकॉर्डमध्ये दिसायला लागल्या. दुसरीकडे, फाल्कन वंश जुना असू शकतो आणि जीवाश्म आणि समकालीन फाल्कन टॅक्साचे वितरण कसे केले जाते यावर आधारित, कदाचित उत्तर अमेरिकन, आफ्रिकन, मध्य पूर्व किंवा मूळ युरोपीयन आहे. फाल्कन्स इतर राप्टर्सशी जवळून संबंधित नाहीत; त्याऐवजी, त्यांचे जवळचे नातेवाईक पोपट आणि गाणारे पक्षी आहेत.
भारतात तुम्ही फाल्कन कुठे पाहू शकता?
ओरिएंटल हॉबी फाल्कन्स फक्त भारतीय उपखंडाच्या उत्तर भागात ग्रेट हिमालयापासून ऑस्ट्रेलियापर्यंत राहतात. भारतीय छंद फाल्कन मुख्यतः कीटक, उंदीर, टोळ, उडणारे कीटक आणि पक्ष्यांची शिकार करतात.
मनोरंजक फाल्कन पक्षी तथ्ये (Facts About Falcon)
गरुड विजेच्या वेगाने उडतात.
आतापर्यंतचा सर्वात वेगवान प्राणी, पेरेग्रीन फाल्कन 242 मैल प्रतितास वेगाने शिकार करण्यासाठी डुबकी मारताना दिसला आहे. या पक्ष्यांचे तीव्र टोकदार पंख आणि वायुगतिकीय धड, तसेच त्यांची अत्याधुनिक श्वसन आणि रक्ताभिसरण प्रणाली, त्यांना थकल्याशिवाय त्यांचे पंख प्रति सेकंद चार वेळा फडफडण्यास सक्षम करतात.
जीवनसाथी गरुडाद्वारे निवडला जातो.
जेव्हा वीण येतो तेव्हा फाल्कन खेळत नाहीत; प्रजनन हंगामात त्यांना फक्त एक जोडीदार असतो. ते नाही, कसे कधीही, बिंगो खेळून आणि एकत्र जेवण तयार करून विवाहित जोडप्यासारखे वागा. फक्त सोबतीला, फाल्कन एकत्र जमतात; त्यांचे उर्वरित आयुष्य स्वतः शिकार करण्यात घालवतात.
जेव्हा अन्नाचा प्रश्न येतो तेव्हा फाल्कन मूर्ख नसतात.
जेव्हा अन्न शोधण्याचा प्रश्न येतो तेव्हा कबूतर हे साधनसंपन्न वाटू शकतात, परंतु पेरेग्रीन फाल्कन्स हजारो वेगवेगळ्या प्रकारची शिकार करतात असे मानले जाते. जर ते काहीतरी शोधून पकडू शकतील तर ते खाण्याची अधिक शक्यता असते.
FAQ
फाल्कन पक्षाचा जीवनकाळ किती वर्षाचा असतो?
या पक्षाचा जीवनकाळ 17 वर्षाचा असतो.
फाल्कन पक्षाच्या शरीराची लांबी किती असते?
या पक्षाच्या शरीराची लांबी 13 ते 23 इंच असते.
फाल्कन पक्षाच्या पंखांची लांबी किती असते?
फाल्कन पक्षाच्या पंखांची लांबी 29 ते 47 इंच असते.
फाल्कन पक्षी किती किलोमीटर प्रति घंट्याचा गतीने उडू शकतो?
फाल्कन हा पक्षी 320 किलोमीटर प्रति घंट्याचा गतीने उडू शकतो