पश्चिम बंगाल राज्याची संपूर्ण माहिती West Bengal Information In Marathi

West Bengal Information In Marathi पश्चिम बंगाल भारताच्या पूर्व भागामध्ये स्थित एक राज्य आहे. येथील मुख्य भाषा बंगाली आहे. पश्चिम बंगाल ची स्थापना 26 जानेवारी 1950 ला झाली होती. पश्चिम बंगालची राजधानी कोलकत्ता आहे. पश्चिम बंगालमधील लोक फुटबॉल आणि क्रिकेट हा खेळ सर्वात जास्त खेळतात. तर चला मग जाणून घेऊया पश्चिम बंगाल या राज्याविषयी माहिती.

पश्चिम बंगाल राज्याची संपूर्ण माहिती West Bengal Information In Marathi

क्षेत्रफळ व विस्तार :

पश्चिम बंगालचे क्षेत्रफळ 87,854 चौरस किलोमीटर आहे. क्षेत्रफळाच्या दृष्टीने चौदावे सर्वात मोठे राज्य पश्चिम बंगाल आहे. उत्तरेस नेपाळ, सिक्कीम व भूतान यांच्या सीमा प. बंगालला भिडल्या आहेत.

पश्चिमेस बिहार व ओरिसा ही राज्ये, तर पूर्वेस आसाम व बांगला देशाची सीमा असून, गंगा-ब्रह्मपुत्रा नद्यांच्या त्रिभुज प्रदेशातील ही सीमा अत्यंत गुंतागुंतीची  आहे. राज्याची दक्षिणोत्तर लांबी 800 किमी. व रुंदी 300 किमी. आहे. कलकत्ता हे राजधानीचे शहर आहे.

• सिक्किम राज्याची संपूर्ण माहिती

पश्चिम बंगालचे हवामान :

उन्हाळा, पावसाळा आणि हिवाळा हेच ऋतू येथेही अनुभवास येतात. 1 मार्च ते 10 जूनपर्यंत उन्हाळा आढळतो. दिवसा तापमान 38° से. पेक्षाही जास्त असते, तर रात्री ते 22° से, पर्यंत कमी होते.

10 जून ते 10 ऑगस्टपर्यंतचा काळ पावसाळ्याचा आहे. राज्यातील सरासरी वार्षिक पर्जन्य 175 सेंमी. आहे, पैकी 125 सेंमी. जून ते सप्टेंबर या काळात पडतो. उत्तरेकडे पर्वतीय भागात पर्जन्यमान 400 सेंमी. असून, नैर्ऋत्येस ते कमी होते. बांकुरा जिल्ह्यात केवळ 118 सेंमी. पाऊस पडतो.

• तामिळनाडू राज्याची संपूर्ण माहिती

इतिहास :

पश्चिम बंगाल चा इतिहास खूप प्राचीन इतिहास आहे. अलेक्झांडर द ग्रेटने भारतावर आक्रमण केले तेव्हा हा प्रांत गंगारिडाई म्हणून ओळखला जात होता.  अनेक राजघराण्यांनी बंगालवर आलटून पालटून राज्य केले.

येथील प्रमुख राजवंशांबद्दल बोलायचे तर, गुप्त, मौर्य, शशांक, पाल, मुघल, सेन आणि त्यानंतर ते ब्रिटिशांच्या अधिपत्याखाली आले.  बंगालवर पाल घराण्याच्या शासकांनी 400 वर्षे राज्य केले.  आधुनिक बंगाल म्हणजे सोळाव्या शतकानंतर बंगाल ब्रिटिश कंपनीच्या ताब्यात गेला.  प्लासीच्या लढाईनंतर ब्रिटिशांचा कायदेशीररित्या भारताचा अधिकार आणि बंगालचा शासक बनला होता.

• तेलंगणा राज्याची संपूर्ण माहिती

भारतात आल्यावर त्यांनी फूट पाडा आणि राज्य करा हे धोरण स्वीकारले, त्याचा परिणाम म्हणजे 1905 मध्ये लॉर्ड डलहौसीने बंगालची फाळणी केली. लोकांच्या पुढाकाराने 1911 मध्ये बंगाल पुन्हा एकत्र आला.

पण कदाचित हे देखील मान्य नव्हते. 1947 च्या भारत-पाकिस्तान फाळणीत त्याचे दोन भाग झाले. 1956 मध्ये बंगालच्या भारतीय भागाला पश्चिम बंगाल म्हटले गेले आणि 1971 पर्यंत पूर्व बंगाल पाकिस्तानच्या ताब्यात होता.  जे 1971 मध्ये स्वतंत्र राष्ट्र म्हणून उदयास आले.

• त्रिपुरा राज्याची संपूर्ण माहिती

लोकसंख्या :

पश्चिम बंगाल या राज्याची लोकसंख्या 91,347,736 असून हे भारतातील चौथ्या क्रमांकाचे सर्वाधिक लोकसंख्या असलेले राज्य आहे.  2021 ची अंदाजे लोकसंख्या सुमारे दहा कोटी आहे.  राज्यातील सुशिक्षितांच्या दराबद्दल बोलायचे झाले तर, सरासरी साक्षरतेचे प्रमाण 76.26 आहे.  राज्यातील महिला साक्षरतेचे प्रमाण सुमारे 70% आणि पुरुष साक्षरतेचे प्रमाण 87% आहे.

• उत्तर प्रदेश राज्याची संपूर्ण माहिती

राज्यातील धार्मिक लोकसंख्येबद्दल बोलायचे तर राज्यातील सुमारे 70 टक्के लोक हिंदू धर्माचे अनुयायी आहेत, त्यांची संख्या सुमारे 7 कोटी आहे.  हिंदूंनंतर, पश्चिम बंगालमध्ये सर्वाधिक लोकसंख्या मुस्लिम धर्माची आहे, जी एकूण लोकसंख्येच्या 30 टक्के आहे.

पश्चिम बंगाल पोशाख :

पश्चिम बंगालमधील पारंपारिक पोशाख येथील लोकांची परंपरा आणि संस्कृतीची समृद्धता दर्शवतात.  परंपरेने पुरुष धोतर घालतात आणि स्त्रिया साडी घालतात.  पोशाखांची शैली आणि रचना हे पश्चिम बंगालच्या विणकरांच्या उत्कृष्ट कारागिरीचे वैशिष्ट्य आहे.

राज्याला उत्कृष्ट विणकाम परंपरा आहे ज्याला राष्ट्रीय आणि आंतरराष्ट्रीय मान्यता आहे. पश्चिम बंगालच्या पारंपारिक पोशाखाचे मोठ्या प्रमाणावर दोन गटांमध्ये वर्गीकरण केले जाऊ शकते, म्हणजे पुरुषांसाठी पारंपारिक पोशाख आणि स्त्रियांसाठी पारंपारिक पोशाख.

• स्टार्टअप इंडिया वर मराठी निबंध

खनिज संपत्ती :

राज्यात अनेक खनिजे आढळतात, तरी त्यांत दगडी कोळसा व आगबंद माती ही दोन खनिजे मूल्यदृष्ट्या 99% उत्पादन देतात. भारतातील कोळशाची पहिली आधुनिक खाण राणीगंज येथे याच राज्यात सुरू झाली. भारतातील दगडी कोळशापैकी 33% कोळसा या क्षेत्रात असावा, असा अंदाज आहे. आज आसनसोल व दुर्गापूर या क्षेत्रांतही कोळशाचे उत्पादन सुरू झाले आहे.

देशातील 30% कोळसा प. बंगालमध्ये निघत असून, कोळसा उत्पादनात या राज्याचा देशात तिसरा क्रमांक आहे. दार्जिलिंग कोळसाक्षेत्र हे विकसित करण्यात आलेले असून, बाग्राकोट व माल येथे खाणी आहेत. कोळशाच्या काही खाणींत आगबंद माती सापडते, ती उच्चतापसह द्रव्ये व भांडी यांसाठी वापरली जाते. शिवाय चिनी माती, डोलोमाइट, शंखजिरे इ. खनिजे व टंगस्टन, मँगॅनीज, लोह, आर्सेनिक यांची धातुके अल्प प्रमाणात सापडतात.

• जर मी मुख्यमंत्री झालो तर ….मराठी निबंध

वनक्षेत्र :

पश्चिम बंगालचे 14 टक्के क्षेत्र वनांनी व्यापलेली आहे. पश्चिमेकडील पठार कड्यावर पानझडी अरण्ये आहेत, तर सुंदरबनात खाजणी जंगल आहे. उत्तरेस डोंगरपायथ्याच्या भागांत सदाहरित जंगले आहेत, पण 1000 मीटरनंतर हिरडा, तून, सोनचाफा, लॉरेल आणि बांबू आढळतात.

1500-3000 मीटरच्या भागात ओक व पाइन ही झाडे व उंचीवर कवठी चाफा, ऱ्‍होडोडेंड्रॉनची झाडे व त्यांत सिल्व्हर फरचे मिश्रण आहे. पठाराच्या पश्चिमेकडच्या भागात शाल, पळस, मोह, लाल सावर, हिरडा आणि बांबू आहेत. घाणेरी, वनतुलसी आणि आखरा ही झुडुपेही या भागात आहेत. सुंदरबनच्या  भागात सुंद्री, गोरान, गेवा, तिवर व धुंडाल ही खारजमिनीत वाढणारी झाडे आहेत. किनाऱ्‍यावर केवड्याची झुडुपे आढळतात.

• जर मी करोडपती झालो तर ….. मराठी निबंध

प्राणीजीवन :

जलपैगुरी, दार्जिलिंग व प. दिनाजपूर या जिल्ह्यांत गेंडा, हत्ती, हरिण आणि वाघ हे वन्य प्राणी मोठ्या प्रमाणात आहेत. त्यांच्यासाठी जलदापारा अभयारण्य विकसित करण्यात आले असून त्याचे क्षेत्रफळ 93 चौ. किमी. आहे. जलभाग विशेष असल्याने अनेक प्रकारचे पाणपक्षी व साप या प्रदेशात आहेत. सुंदरबनमध्ये समुद्रतटीय विपुल प्राणिजीवन आहे.

पश्चिम बंगाल शेती व्यवसाय :
शेती हा राज्यातील लोकांचा प्रमुख व्यवसाय आहे. राज्यातील बहुसंख्य लोकसंख्या शेती करणारे आणि शेतमजूर आहेत. तांदूळ हे पश्चिम बंगालचे प्रमुख अन्न पीक मानले जाते. इतर प्रमुख अन्न पिकांमध्ये मका, डाळी, तेलबिया, गहू, बार्ली, बटाटे आणि भाज्या यांचा समावेश होतो.

• विज्ञान आणि तंत्रज्ञान वर मराठी निबंध

पश्चिम बंगाल मधील पर्यटन स्थळ :

पश्चिम बंगाल भारताच्या पूर्व भागात असून कोलकाता, दार्जिलिंग, सुंदरबन इत्यादी पश्चिम बंगालमधील पर्यटन स्थळं आहेत. संदकफू ट्रेक देशभर प्रसिद्ध आहे. सिंगलाला रिजचे सर्वोच्च शिखर नेपाळच्या सीमेजवळ आहे. पश्चिम बंगालची राजधानी कोलकाता प्रत्येकाला आपल्या बाजूनं आकर्षित करते. ब्रिटिश राजवटीपासून कोलकाता हे भारताचं सांस्कृतिक केंद्र बनलंय. या शहराला ‘आनंदाचं शहर’ असंही संबोधलं जातं.

दिघा हे देखील एक लोकप्रिय पर्यटन स्थळ आहे. ते समुद्रकिनाऱ्यांनी वेढलेलं आहे. हिंदू धर्मात गंगासागराचं महत्त्व विशेष आहे. गंगासागर हे धार्मिक स्थळ आहे. जिथं तीर्थयात्रा सर्वांना पुण्य देते. दरवर्षी जानेवारी महिन्यात देशभरातील लाखो भाविक येथे पवित्र पाण्यात स्नान करण्यासाठी येतात.

• ” माझे कुटुंब ” वर मराठी निबंध

सुंदरबन हे वन्यजीवांचं ठिकाण आहे. सुंदरबन देशभर प्रसिद्ध आहे. येथील वाघ पाहण्यासाठी लोक दूरवरुन इथं येतात.

कुर्सिओंग हे दार्जिलिंगच्या जवळ असलेलं हिल स्टेशन आहे. याला ‘व्हाइट ऑर्किड्सची भूमी’ असंही म्हणतात. इथं वारंवार पाऊस पडत असतो.

ही माहिती तुम्हाला कशी वाटली, ते आम्हाला कमेंट करून नक्की सांगा व इतरांना शेअर करा.

हे निबंध सुद्धा अवश्य वाचा :-

• Child Labour Essay In Marathi
• Doordarshan Essay In Marathi
• Essay On Metro Rail In Marathi
• Essay On World Wildlife Day In Marathi
• My Country India Essay In Marathi
• Subhash Chandra Bose Essay In Marathi
• My School Essay In Marathi

FAQ