चमेली फुलाची संपूर्ण माहिती Jasmine Flower Information In Marathi

Jasmine Flower Information In Marathi नमस्कार मित्रांनो स्वागत आहे तुमचं. आज आपण हया लेखनामध्ये चमेलीच्या फुला विषयी मराठीतून संपूर्ण माहिती (Information About Jasmine Flower In Marathi) जाणून घेणार आहोत. तर तुम्ही हया लेखनाला शेवटपर्यंत वाचा. जेणेकरुन तुम्हाला संपूर्ण माहिती व्यवस्थितपणे समजेल.

Jasmine Flower Information In Marathi

चमेली फुलाची संपूर्ण माहिती Jasmine Flower Information In Marathi

Information About Jasmine Flower In Marathi ( चमेली फुलाची संपूर्ण माहिती )

जास्मिनच्या 200 हून अधिक प्रजाती जगभरात आढळतात.  ही वेल उष्ण प्रदेशात आढळते.  या फुलाचा उगम हिमालय पर्वतावर असल्याचे मानले जाते.  चमेलीचे फूल मूळचे दक्षिण आशियातील आहे.  पुढे ते अरबांमधून युरोपात पोहोचले.  चमेलीचे फूल आफ्रिकेतही आढळते.

चमेलीच्या फुलाचा रंग पांढरा असतो. या फुलाला 5 पाकळ्या आहेत.  फुलाचा आकार सुमारे 1 इंच असतो.  फुलाच्या मध्यभागी एक पुंकेसर असतो.  तसे, काही प्रजातींच्या चमेलीच्या फुलाचा रंग हलका पिवळा असतो.  त्याची फांदीही हलकी हिरवी असते.

चमेलीची फुले झाडावर गुच्छात दिसतात.  पॅनिकलमध्ये किमान तीन फुले असतात.  या वेलीची लांबी सुमारे 18 फुटांपर्यंत जाते.  इतर झाडांचा किंवा भिंतीचा आधार घेतल्याने ही वेल 35 फुटांपर्यंत वाढते. चमेलीच्या फुलांमध्ये नर आणि मादी दोन्ही असतात. या फुलामध्ये स्वपरागीकरण होत नाही. परागणासाठी फुलपाखरे, मधमाश्या जबाबदार असतात.

जास्मीनचे फूल हिवाळ्यात येते.  काही प्रजाती सारात फुले देतात. या वनस्पतीला उन्हाळ्यात फुले येतात. जुहीचे फूल मोगरा हे जुहीच्याच प्रजातीचे आहे. मोगऱ्याचे फूल सुवासिक चमेलीचेही आहे.  रात्रीच्या राणीचे फूल हा देखील चमेलीचाच एक प्रकार आहे. रात्रीच्या फुलांची राणी फक्त रात्रीच फुलते आणि सुगंध देते.

चमेलीची फुले आणि पाने सुकवूनही चहा बनवला जातो, याचे अनेक आयुर्वेदिक फायदे आहेत.  चमेलीचे फूल झाडावर उगवत नाही, तर वेलीवर वाढते.  या वेलीची पाने हिरवी असतात.  द्राक्षांचा वेल बुशावर वाढतो. चमेलीचा वेल इतर कोणत्याही रोपावर चढतो. या वनस्पतीच्या वाढीसाठी आधार आवश्यक आहे.  चमेलीच्या वनस्पतीचा प्रत्येक भाग उपयुक्त आहे.  त्याची फुले, मुळे, पाने या सर्वांचा आयुर्वेदात उपयोग होतो.

चमेली हे सुवासिक फूल आहे.  म्हणूनच त्याच्या रसापासून अनेक उत्पादने तयार केली जातात. चमेलीच्या फुलांपासून परफ्यूम बनवले जाते. त्याचे बनवलेले परफ्यूम जगभर प्रसिद्ध आहे.  त्याचे तेल देखील काढले जाते जे केसांना सुंदर आणि मजबूत करते.

जास्मीन फुलांचा अर्क कॉस्मेटिक उत्पादनांमध्ये वापरला जातो.  चमेलीच्या फुलांचा रस सौंदर्य उत्पादनांमध्ये वापरला जातो. तसेच प्रभूच्या चरणी चमेलीचे फूल अर्पण केले जाते.  जुईच्या फुलांपासून हारही बनवले जातात. या फुलांचा वापर सजावटीतही केला जातो.

लग्नसमारंभातही चमेलीच्या फुलांचा वापर केला जातो.  चमेलीच्या फुलांची लागवड करून लाखो रुपये कमावता येतात. या फुलांची लागवड दक्षिण भारतात मोठ्या प्रमाणात केली जाते.  भारतासह काही आशियाई देशांमध्ये स्त्रिया गजरा बनवून केसांमध्ये चमेली किंवा मोगऱ्याची फुले बांधतात.  चमेलीचे फूल हे सौंदर्याचे प्रतीक आहे.  चमेली किंवा चमेलीचे फूल 15 ते 20 वर्षे टिकते, त्यानंतर ते फुले देणे बंद करते. जास्मीन फ्लॉवर हे हवाईयन बेट, फिलीपिन्स, पाकिस्तान आणि इंडोनेशियाचे राष्ट्रीय फूल आहे.

चमेलीचे फुल किंवा चमेली हे नाव तुम्ही ऐकलेच असेल, रात्री कुठेही याल, रात्रीच्या राणीच्या रोपावर लावलेल्या फुलांचा सुगंध दरवळत असेल, की मन म्हणू लागेल आता फक्त या रात्री खर्च केले पाहिजे.  कारण रात्रीच्या राणीच्या फुलांचा सुगंध मनाला सुखावणारा असतो.

पण एक गोष्ट दिसली आहे की चमेली, बेला, रात की रानी वगैरे नावांनी लोक खूप गोंधळलेले असतात किंवा म्हणा की या फुलांची अचूक ओळख अनेकांना नसते.  खाली चित्रांसह फुलांची नावे दिली आहेत जी तुम्हाला त्यांची ओळख करण्यास मदत करतील.

चमेलीला इंग्रजीत जास्मिन म्हणतात आणि त्याचे वनस्पति नाव Jasminum officinale आहे.  त्याच्या 200 पेक्षा जास्त जाती आढळतात.

चमेली, बेला, गंधराज, मोगरा, मल्लिका इत्यादी नावांनी आपण त्याच्या विविध जाती ओळखतो. या सर्व चमेलीच्या फुलांच्या प्रजाती आहेत. साधारणपणे त्याचा रंग पांढरा असतो पण काही जाती पिवळ्या, निळ्या आणि गुलाबी असतात.

या सुगंधामुळेच तिला रात्रीची राणी असे नाव देण्यात आले आहे. चला, आम्ही तुम्हाला या पोस्टमध्ये चमेली म्हणजेच क्वीन ऑफ द नाईट प्लांट लावण्याची पद्धत सांगू या जेणेकरून तुम्हीही तुमची बाग सुगंधित करू शकाल.

चमेली ची वनस्पती कशी लावायची? (How To Plant A Jasmine Plant?)

जास्मीन रोपाची लागवड बहुतेक पेन कापून केली जाते. अशा परिस्थितीत जर तुम्ही कटिंग पद्धतीने चमेलीची लागवड केली तर ती सर्वोत्तम मानली जाते.  कारण त्यात पेन प्लांट बनण्याची सर्वाधिक शक्यता असते.

यासाठी सर्व प्रथम चांगल्या चमेलीच्या रोपाच्या 5 ते 10 कलमे कापून घ्या.  यानंतर तुम्ही ते मातीत टाका. यामुळे तुमचे 2-4 पेन खराब झाले तरी तुमचे काम सहज होईल.

जास्मीन कटिंग्ज कशी लावायची? (How To Plant Jasmine Cuttings?)

1) पेन तयार करताना लक्षात ठेवा की पेन नेहमी मऊ फांदीने कापून घ्या. तसेच ती फांदी नीटनेटकी व स्वच्छ असावी. 5 ते 7 इंच पेन सर्वोत्तम मानले जाते. पेन कापताना, पेन स्वच्छ पद्धतीने कापला गेला आहे याची विशेष काळजी घ्या. जेणेकरून तो शक्य तितक्या लवकर मुळे काढून टाकेल.

2) यानंतर पेनच्या आत बाहेर आलेली पाने आणि फांद्या कापून टाका. पाने कापताना त्यांचे टोक कापले जाऊ नये याची विशेष काळजी घ्यावी.  अन्यथा, त्यांना वाढविण्यात अडचण येईल.

3) सर्व पेन कापल्यानंतर ते स्वच्छ पाण्यात 5 मिनिटे बुडवून ठेवा. यामुळे त्यांची हिरवळ पूर्वीसारखीच राहणार आहे.

माती कशी तयार करावी? (How To Prepare The Soil?)

माती तयार करण्यासाठी, सर्वप्रथम, अशी जागा शोधा जिथे माती खूप स्वच्छ असेल.  कारण खडी दगडी मातीत रोपाची वाढ चांगली होत नाही.

यानंतर, आपण त्यात थोडी वाळू मिसळा आणि थोडे खत घाला. कोणत्याही वनस्पतीच्या विकासात खताची भूमिका खूप महत्त्वाची असते, त्यामुळे बाजारातील खतांऐवजी शेणखताचा नेहमी वापर करण्याचा प्रयत्न करा. या सर्व गोष्टी तुमच्या मडक्याचा आकार लक्षात घेऊन गोळा करा.

यानंतर तुम्ही नर्सरीमधून भांडे खरेदी करा.  फक्त मोठ्या आकाराचे भांडे खरेदी करण्याचा प्रयत्न करा, जेणेकरून वनस्पती चांगली वाढेल.

जर तुमच्या भांड्याला तळाशी छिद्र नसेल तर त्यामध्ये छिद्र करा जेणेकरून झाडाची मुळे कुजणार नाहीत. यानंतर तुम्ही भांड्यात माती भरा. माती भरल्यानंतर सर्व कलमे काही अंतरावर 3 ते 4 इंच खोलीवर गाडून टाकावीत.

कापल्यानंतर चमेलीची काळजी कशी घ्यायची? (How To Care For Jasmine After Cutting?)

कलमे लावल्यानंतर कुंडीत फवारणीद्वारे पाणी द्यावे. जर तुमच्याकडे स्प्रे कॅन नसेल तर भांडे एका मोठ्या डिशमध्ये ठेवा. यानंतर तुम्ही ही परात भरत राहा.

यातून आवश्यकतेनुसार प्लांट पाणी घेत राहील.  तसेच प्रयत्न करा की जर तुम्ही उन्हाळ्यात कलमांची लागवड करत असाल तर भांडे सावलीत ठेवा.  अन्यथा, तुमची लागवड केलेले पेन कोरडे होऊ शकते. तसेच त्यावर कळ्या येण्यास सुरुवात झाली की हलक्या सूर्यप्रकाशात ठेवण्यास सुरुवात करावी.

जेव्हा ही वनस्पती वाढू लागते तेव्हा ते कुंडीतून बाहेर काढा आणि जमिनीत लावा. कारण रात्रीच्या राणीचे रोप वेलीसारखे असते. म्हणूनच ते भिंतीच्या बाजूला किंवा ग्रिलवर लावा. जेणेकरून वेल त्यावर सहज चढू शकेल.

चमेलीच्या रोपाची काळजी कशी घ्यावी? (How To Take Care Of Jasmine Plant?)

1) माती (Soil)

सर्व प्रथम, जेव्हा आपण माती तयार करता तेव्हा नेहमी फक्त चांगली माती वापरा.  कारण माती जितकी चांगली तितकी झाडाची वाढ चांगली होते.

2) पाणी (Water)

चमेलीच्या रोपाला उन्हाळ्यात जास्त पाणी लागते.  म्हणूनच उन्हाळ्यात जास्त पाणी द्यावे.  तसेच, फक्त हिवाळ्यात वनस्पतीमध्ये ओलावा टिकवून ठेवा.

3) सूर्यप्रकाश (Sunshine)

चमेलीच्या रोपाला जास्त सूर्यप्रकाश लागतो.  त्यामुळे उन्हात ठेवण्याबरोबरच त्याला पाणी देण्याचीही विशेष काळजी घ्यावी.  पण लावताना नेहमी उन्हापासून दूर ठेवा.

जास्मिनची झाडे साधारणपणे फेब्रुवारी ते ऑक्टोबर या महिन्यांत फुलतात.  परंतु या महिन्यातही जर तुमच्या रोपाला फुले येत नसतील तर ते जास्त सूर्यप्रकाशात ठेवण्याचा प्रयत्न करा.

4) रोपांची छाटणी (Pruning Of Plants)

जर झाडाची फांदी खूप लांब होत असेल तर ती फक्त हिवाळ्यातच कापून टाका.  कारण या काळात चमेलीच्या रोपातील फुले गळून पडतात.

5) खुरपणी (Weed)

महिन्यातून एकदा माती कुदळ करून त्यात खत टाकावे.  खत देताना लक्षात ठेवा की खत मुळापासून थोड्या अंतरावरच टाकावे.  काही लोक मुळाभोवतीची माती काढून मुळात खत टाकतात, हे अजिबात करू नका.

6) कीटक इ. (Insects Etc.)

झाडावर किडे इ.ची तक्रार असल्यास कोमट पाण्यात कडुलिंबाचे तेल मिसळून 15-20 दिवसांच्या अंतराने पानांवर फवारावे.

FAQ

Q.1 चमेलीचे फूल कसे असते?

उत्तर - हे वेल प्रजातीचे फूल आहे जे झुडूपांवर वाढते. 5 च्या संख्येत पाकळ्या आहेत जी चमेलीच्या फुलाची ओळख आहे.  हे एक सुगंधी फूल आहे.

Q.2 चमेलीच्या फुलाचा रंग कोणता आहे?

उत्तर - पांढरा रंग

Q.3 चमेलीच्या फुलाचे शास्त्रीय नाव काय आहे?

उत्तर - चमेली

Q.4 चमेलीच्या फुलाला हिंदीत काय म्हणतात?

उत्तर - चमेली

Q.5 जास्मिनच्या एकूण किती प्रजाती आढळतात?

उत्तर - जास्मिनच्या 200 हून अधिक प्रजाती जगभरात आढळतात.

माझे नाव सृष्टी आहे आणि मी या ब्लॉग ची संस्थापक आहे. मला माहिती लिहायला खूप आवडतात, म्हणून मी या माझ्या ब्लॉग वर मराठी मध्ये माहिती लिहित असते.

Leave a Comment