सरकारी योजना Channel Join Now

फुलांची संपूर्ण माहिती Flowers Information In Marathi

Flowers Information In Marathi नमस्कार मित्रांनो स्वागत आहे तुमचं. आज आपण हया लेखमध्ये फुलांविषयी मराठीतून संपूर्ण माहिती जाणून घेणार आहोत. तर तुम्ही हया लेखनास शेवटपर्यंत वाचा. जेणेकरून तुम्हाला फुलांविषयी परिपूर्ण माहिती मिळेल आणि ती तुम्हाला योग्य प्रकारे समजेल. वनस्पतींवरील फुलांचा सुगंध मन प्रसन्न करतो.  फुलाला फूल असेही म्हणतात. फुल आणि त्यांचा मंत्रमुग्ध करणारा सुगंध वातावरणात मिसळतो.

Flowers Information In Marathi

फुलांची संपूर्ण माहिती Flowers Information In Marathi

मित्रांनो आपल्याला आपल्या दैनंदिन जीवनामध्ये फुलांची आवश्यकता पडत असते. कोणत्याही ठिकाणी आपल्याला फुलांची गरज असते. लग्न समारंभाचा कार्यक्रम असो किंवा समारंभ असो, वाढदिवस असो प्रत्येक ठिकाणी फुलांची आवश्यकता असते. त्यामुळेच फुलांचेही महत्त्व खूपच असते. तर चला आपण फुलांबद्दल अधिक माहिती जाणून घेऊया.

Flowers Information In Marathi (फुलांची संपूर्ण माहिती)

प्राचीन काळापासून माणूस फुलांचा वापर करत आला आहे. फुलांचा वापर प्रामुख्याने सजावटीसाठी केला जातो. दुसरा उपयोग औषधांच्या निर्मितीमध्ये आहे. फुलांची लागवड जगभर केली जाते. त्यांची भारतातही मोठ्या प्रमाणावर लागवड केली जाते.

लग्नामध्ये किंवा इतर कार्यक्रममध्ये घरे सजवण्यासाठी फुलांचा वापर केला जातो.  फुलशेतीचे व्यावसायिक फायदेही आहेत.  फुलांमधील सुगंधासोबतच त्यांचे सौंदर्यही खूप महत्त्वाचे आहे. पुष्पगुच्छ स्वरूपात फुले भेट देण्याची परंपरा अनेक वर्षांपासून सुरू आहे.

मधमाश्या फुलांच्या अमृतापासून मध बनवतात.  या कीटकांना फुलांपासून अन्न मिळते. फुलांमुळे नैसर्गिक सौंदर्यही वाढते. फुलांपासून तेलही काढले जाते. अनेक औषधी वनस्पती आणि औषधी देखील फुलांपासून बनवल्या जातात.

देवतांनाही फुले अर्पण करण्याची धार्मिक परंपरा आहे. देवाच्या चरणी फुले अर्पण करणे पूज्य मानले जाते. देवतांनाही फुलांचा हार घातला जातो.  कोणत्याही आदरणीय व्यक्तीला पुष्पहार अर्पण करण्याची परंपरा आहे. फुले वनस्पतीच्या प्रजननास मदत करतात.  पुनरुत्पादन परागकण पद्धतीने होते. माणसंही फुलांना अन्न म्हणून घेतात. अनेक प्रजातींची फुले अन्नासाठी योग्य आहेत.

फ्लॉवर, ज्याला फ्लोरेट देखील म्हणतात, वनस्पतींमध्ये आढळणारी पुनरुत्पादक रचना आहे.  फुलांचा वापर मानवाकडून सजावटीसाठी आणि औषधासाठी केला जातो. याशिवाय घरे आणि कार्यालये सजवण्यासाठीही त्यांचा मोठ्या प्रमाणावर वापर केला जातो. भारतात दीर्घकाळापासून फुलशेती केली जात आहे, परंतु आर्थिकदृष्ट्या सक्षम व्यवसाय म्हणून फुलांचे उत्पादन गेल्या काही वर्षांतच सुरू झाले आहे.

फुले सर्वांनाच आवडतात, त्यामागचे कारण म्हणजे त्याचे सौंदर्य आणि सुगंध. गुलाब, कमळ, ग्लॅडिओलस, कंद, कार्नेशन, कणेर, झेंडू, चमेली इत्यादी समकालीन फुलांच्या वाढत्या उत्पादनामुळे, पुष्पगुच्छ आणि भेटवस्तू देण्यासाठी त्यांचा वापर केला जातो. वर्षानुवर्षे औषध म्हणून फुलांचा वापर केला जातो.

1) गुलाब

गुलाबाचे फूल हे सर्वात प्रसिद्ध फूल आहे.  हे जगभर उपलब्ध आहे. भारतातही त्याची मोठ्या प्रमाणावर व्यावसायिक लागवड केली जाते. प्रेमीयुगुल आपल्या प्रेयसीला प्रपोज करण्यासाठी गुलाबाच्या फुलांचा वापर करतात.  गुलाबाचा सुगंध परफ्यूम बनवण्यासाठीही वापरला जातो. गुलाबाचे फूल लाल, पिवळे, पांढरे अशा अनेक रंगात उपलब्ध आहे.

2) कमळ

कमळ हे भारताचे राष्ट्रीय फूल आहे.  कमळ दलदलीच्या आणि चिखलाच्या भागात वाढतात.  हे देवी लक्ष्मीचेही आसन आहे.  म्हणूनच हिंदू धर्मात या फुलाला पवित्र मानले जाते.

3) झेंडू

झेंडूच्या फुलाचा रंग पिवळा असतो.  झेंडूला फुलांचा गुच्छ असेही म्हटले जाऊ शकते कारण त्याच्या फुलाची प्रत्येक पाकळी स्वतः एक फूल असते.

4)चमेली

चमेलीच्या फुलाचा सुगंध खूप तीव्र असतो.  चमेली ही वनस्पती नसून तिची वेल आहे.  चमेलीच्या फुलांपासून परफ्यूमही तयार केला जातो.

5) क्रॅब फ्लॉवर (Crab Flower)

क्रॅब फ्लॉवर देखील खूप उपयुक्त आहे. या फुलाचा सुगंधी परफ्यूममध्ये वापर केला जातो.  या फुलापासून तेलही काढले जाते.

6) सूर्यफूल (Sunflower)

सूर्यफूल हे एक गंधहीन फूल असते. हे फूल सूर्याच्या दिशेने फिरते.  सूर्य ज्या दिशेला जातो, त्या दिशेला तो वळतो.  सूर्यफुलाची फुले दिवसा सूर्यप्रकाशातच उमलतात.  त्याची फुले रात्री कोमेजतात.

7) Rafflesia

Rafflesia नावाचे फूल सुमारे 1 मीटर लांब आणि 10 किलो पर्यंत वजनाचे असते.  या फुलाला कुजलेल्या मांसाचा वास येतो.  या फुलाला स्पर्श केल्यावर मांसासारखे वाटते.

8) Bat Flower

बॅटसारखे दिसणारे एक फूल आहे.  ब्लॅक बॅट फ्लॉवर (Bat Flower) असे या फुलाचे नाव आहे.  त्याचा रंग काळा आहे.

9) एट्रोपा बेलाडोना (Etropa Beladona)

एट्रोपा बेलाडोना नावाचे फूल विषारी आहे. या फुलामध्ये हियो सायमन नावाचे विष असते. हे फूल दिसायला खूप सुंदर आहे.

10) वुल्फिया (Wolfia)

वुल्फिया नावाचे फूल हे जगातील सर्वात लहान फूल आहे.  ते इतके लहान आहे की ते केवळ सूक्ष्मदर्शकानेच पाहिले जाऊ शकते.  या फुलाची वनस्पती पाण्यात आढळते.

11) झेंडू (Zhendu Phool)

झेंडू हे पिवळे फूल आहे.  वास्तविक झेंडू हे फूल नसून फुलांचा गुच्छ आहे, त्याची जवळपास प्रत्येक पाकळी एक फूल आहे.  झेंडूचे वैज्ञानिक नाव Tagetes प्रजाती आहे.  भारताच्या विविध भागांमध्ये, विशेषतः मैदानी भागात हे मोठ्या प्रमाणावर घेतले जात आहे.  मेक्सिको आणि दक्षिण अमेरिका हे मूळचे फूल आहे.  आपल्या देशात झेंडूच्या लोकप्रियतेचे कारण म्हणजे ते वेगवेगळ्या भौगोलिक हवामानात सहज पिकवता येते.

12) चमेली (Chameli)

चमेली हे सुवासिक फूल आहे.  हे संपूर्ण भारतात आढळते.  जास्मीन वेल सामान्यतः घरे, बागेत आणि संपूर्ण भारतामध्ये लावले जाते.  चमेलीच्या फुलांचा सुगंध अतिशय मादक आणि मन प्रसन्न करणारा असतो.  उत्तर प्रदेशातील फारुखाबाद, जौनपूर आणि गाझीपूर जिल्ह्यांमध्ये हे विशेषतः मोठ्या प्रमाणात घेतले जाते.  सुप्रसिद्ध वेल असल्याने सर्वजण ती ओळखतात.

चमेलीची फुले, पाने आणि मुळे या तिन्ही औषधी कार्यात वापरली जातात.  त्याच्या फुलांपासून तेल आणि परफ्यूम (परफ्यूम) देखील तयार केले जातात.

13) कणेर (Kaner)

कणेर हे फूल आहे.  कणेर उत्तर भारतात जवळपास सर्वत्र बागांमध्ये लावलेले आढळते.  त्यातील प्रत्येक भाग विषारी आहे, म्हणून त्याचा वापर डॉक्टरांच्या देखरेखीखालीच केला पाहिजे.  आधुनिक द्राव्य गुणामध्ये ते हृदय वर्गात ठेवले आहे.  कणेरची फुले पिवळी, पांढरी, लाल इत्यादी रंगांची असतात.

14) रजनीगंधा (Rajnigandha)

रजनीगंधा हे सुवासिक फूल आहे.  हे संपूर्ण भारतात आढळते. रजनीगंधाची फुले फनेल-आकाराची आणि पांढऱ्या रंगाची, सुमारे 25 मिमी लांब, सुगंधी असतात. रजनीगंधा फुलाचे मूळ मेक्सिको किंवा दक्षिण आफ्रिका आहे, जिथून ते 16 व्या शतकात जगाच्या विविध भागात पोहोचले.  असे मानले जाते की 16 व्या शतकात युरोपमार्गे ट्यूबरोज भारतात आला.

15) सूर्यफूल (Sunflower)

सूर्यफुलाचे फूल दिसायला अतिशय आकर्षक असले तरी ते गंधहीन असते.  सूर्यफुलाचे वैज्ञानिक नाव Helianthus annuus आहे.  सूर्यफूल दिवसभर सूर्याभोवती फिरत असते.  सूर्य ज्या दिशेला असतो, त्याच दिशेला सूर्यफुलाचे फूल तोंड फिरवते.  सूर्यफुलाची फुले सूर्योदयाच्या वेळी उघडतात आणि सूर्यास्ताच्या वेळी बंद होतात.  सूर्यफुलाची फुले दीर्घकाळ बहरतात आणि बागेचे सौंदर्य बनतात. त्याची फुले फुलदाणीतही छान चमक देतात.

फुले गंधहीन असली तरी त्यांचा रंग इतका तेजस्वी आहे की फुलदाण्यातील दोन डहाळ्याही कमी आकर्षक दिसत नाहीत. हे फूल निसर्गाने अतिशय दृढ आहे.  सूर्यफूल पिकास 20-25 अंश तापमान आवश्यक असते, थंड तापमानात (10 अंश) लिनोलिक ऍसिडचे प्रमाण 72 टक्क्यांपर्यंत वाढते.

या फुलांशिवाय गुळधाळ, चंपा, गुलबहार या फुलांनाही भारतात खूप पसंती दिली जाते. तसे मित्रांनो, गुलाबाचे फुल सर्वाधिक विकले जाते. हे एक काटेरी फूल आहे. म्हणूनच काट्यांमध्ये गुलाब फुलतो असे म्हणतात. फुलांचा हार सहसा तयार केला जातो. राजकारणी येवो की व्यक्ती लग्न करो. त्याला नक्कीच फुलांचा हार घालण्यात आला आहे.

फुले ही निसर्गाने मानवाला दिलेली सर्वात सुंदर देणगी आहे.  फुले वेगवेगळ्या रंगांची असतात.  त्यांचा सुगंधही वेगळा असतो.  फुले उमलण्याची वेळही वेगळी असते, काही फुले सकाळी उमलतात, तर काही फुले संध्याकाळी उमलतात.

जगातील काही विचित्र फुले (Amazing Flowers in the World)

1) वुल्फिया (Wolffia)

वुल्फिया हे जगातील सर्वात लहान फूल आहे.  ते इतके सूक्ष्म आहे की ते केवळ सूक्ष्मदर्शकातच पाहिले जाऊ शकते. त्याची वनस्पती पाण्यात आढळते.  एका फुलाचे वजन मीठाच्या दोन दाण्याएवढे असते.  त्यामध्ये मुळ, फांदी किंवा पान नसून ते शांत व स्वच्छ तलावात आढळते.  त्याच्या प्रत्येक फुलापासून जगातील सर्वात लहान फळ युट्रिकल तयार होते.

2) एट्रोपा बेलाडोना (Belladonna)

हे जगातील सर्वात धोकादायक फूल मानले जाते, त्याची मुळे, पाने, फुले आणि फळे सर्व विषारी आणि प्राणघातक आहेत, ज्यामध्ये Atropion Hiyo Saiman नावाचा पदार्थ आढळतो ज्यामुळे ते विषारी बनते. या फुलाचे वैज्ञानिक नाव अट्रोपा हे ग्रीक देवी एट्रोपोसॉरस, मृत्यूची देवी यांच्यापासून प्रेरित आहे. तसेच बेलाडोनाला इटालियन भाषेत सुंदर स्त्री म्हणतात.  बेलच्या आकाराचे हे फूल 2 सेंटीमीटर लांब आणि जांभळ्या रंगाचे आहे.

3) ब्लॅक बॅट फ्लॉवर (टक्का चंत्रीरी) (Black Bat Flower)

हे फूल काळ्या रंगाचे असून त्याचा पोत चकाकीसारखा आहे. या फुलाच्या पाकळ्या मिशासारख्या दिसतात आणि 28 इंच लांब असतात. त्याचे विचित्र रंगाचे रूप पाहून अनेक ठिकाणी त्याला शैतान फूल असेही म्हणतात.

ही फुले हिरव्या, जांभळ्या, तपकिरी, लाल रंगातही बहरलेली दिसतात.  त्याला वाढण्यासाठी चांगली माती आणि भरपूर पाणी आवश्यक आहे.  हे प्रामुख्याने आफ्रिका, दक्षिण अमेरिका, थायलंड, मलेशिया आणि चीनमध्ये आढळते.

4) रॅफ्लेसिया (Rafflesia)

रॅफ्लेसिया हे फूल प्रामुख्याने मलेशिया (Malesia) आणि इंडोनेशियामध्ये आढळणारी, रॅफ्लेसिया (Rafflesia) ही एक अद्भुत परजीवी वनस्पती आहे, ज्याच्या फुलाचा व्यास जवळजवळ 1 मीटर आहे, वनस्पती जगातील कोणत्याही वनस्पतीचे सर्वात मोठे फूल आहे आणि त्याचे वजन 10 किलो पर्यंत असू शकते. त्याची सर्वात लहान प्रजाती 20 सेमी व्यासाची असल्याचे आढळून आले आहे.

सर्व प्रजातींमध्ये, फुलाला स्पर्श करण्यासाठी एक मांसल त्वचा असते आणि फुलांना कुजलेल्या मांसाचा वास येतो, विशिष्ट कीटक कीटकांना आकर्षित करते.  रॅफ्लेसिया (Rafflesia) फुलाला फुलण्यासाठी 9 ते 21 महिने लागतात. परंतु त्याचे आयुष्य फक्त पाच ते सात दिवस असते.

FAQ

माणूस फुलांचा वापर केव्हापासून करत आहे?

प्राचीन काळापासून माणूस फुलांचा वापर करत आला आहे.

फुलांचा वापर कशासाठी केला जातो?

फुलांचा वापर प्रामुख्याने सजावटीसाठी केला जातो. दुसरा उपयोग औषधांच्या निर्मितीमध्ये आहे.

सूर्यफूल हे कसे फुल असते?

सूर्यफूल (Sunflower) हे एक गंधहीन फूल असते.

गुलाबाचे फूल हे कसे फूल आहे?

गुलाबाचे फूल हे सर्वात प्रसिद्ध फूल आहे.

माझे नाव सृष्टी आहे आणि मी या ब्लॉग ची संस्थापक आहे. मला माहिती लिहायला खूप आवडतात, म्हणून मी या माझ्या ब्लॉग वर मराठी मध्ये माहिती लिहित असते.

Leave a Comment