माझा आवडता खेळ व्हॉलीबॉल वर मराठी निबंध Essay On Volleyball In Marathi

Essay On Volleyball In Marathi व्हॉलीबॉल या प्रसिद्ध खेळाचे नाव तुम्ही सर्वांनी ऐकले असेलच. आज आमच्या लेखाद्वारे आम्ही या खेळावर म्हणजेच व्हॉलीबॉल या खेळावर एक निबंध सादर करत आहोत. या निबंधात तुम्हाला व्हॉलीबॉलशी संबंधित विविध महत्वाची माहिती मिळेल जाणून घेऊया.

माझा आवडता खेळ व्हॉलीबॉल वर मराठी निबंध Essay On Volleyball In Marathi

प्रस्तावना

व्हॉलीबॉल हा आंतरराष्ट्रीय स्तरावर खेळला जाणारा खेळ आहे. जो दोन संघांमध्ये खेळला जातो. दोन संघांमध्‍ये व्हॉलीबॉल खेळण्‍यासाठी कोर्ट नेटने दोन भागात विभागले जाते. व्हॉलीबॉल हा एक असा खेळ आहे ज्यासाठी जास्त पैसे खर्च करावे लागत नाहीत. तुम्ही या खेळाचा सराव तुमच्या संघासोबत कोणत्याही स्तरावरील मैदानावर करू शकता. जिथे तुम्हाला मैदानाभोवती समान सेंटीमीटरने एक रेषा बनवून कोर्ट बनवावे लागेल. यानंतर कोर्ट मध्य रेषेने दोन भागात विभागले जाते. या रेषेपासून ३ मीटर अंतरावर दोन पारेर रेषा काढल्या आहेत. ज्याला अटॅक लाइन म्हणतात. अशा प्रकारे खेळाडू जिथून सेवा देतो तिथून एक सेवा रेखा काढली जाते.

व्हॉलीबॉल खेळाचा इतिहास

इतिहासाची पाने व्हॉलीबॉल खेळाची सुरुवात अमेरिकेतून झाली असे मानले जाते. अशा प्रकारे १८९५ मध्ये व्हॉलीबॉल खेळाचा उगम अमेरिकेतून झाला. या खेळाचे जनक म्हणून विल्यम मॉर्गनचे नाव घेतले जाते. आधुनिक काळात व्हॉलीबॉल हा ऑलिम्पिक खेळ आहे. ऑलिम्पिक खेळ म्हणून व्हॉलीबॉल हे यश १९६४ मध्ये प्राप्त झाले.

त्याच वर्षी टोकियो ऑलिम्पिकमध्ये व्हॉलीबॉल खेळाचा समावेश करण्यात आला. छोट्या स्तरावर खेळला जाणारा हा खेळ हळूहळू वरच्या पातळीवर गेला. व्हॉलीबॉल खेळाची स्पर्धा आशियाई आणि खंडीय स्तरावर आयोजित केली जाते. यासोबतच व्हॉलीबॉल खेळाची जागतिक स्पर्धाही सुरू झाली. ज्यामुळे व्हॉलीबॉलचा खेळ आज व्यापक पातळीवर पोहोचला आहे.

त्याची आंतरराष्ट्रीय संघटना १९४७ मध्ये भारताच्या स्वातंत्र्यानंतर स्थापन झाली. १९५१ मध्ये भारतात व्हॉलीबॉलची सुरुवात आशियाई खेळ म्हणून झाली.

व्हॉलीबॉल खेळाचे नियम

१) व्हॉलीबॉल खेळात दोन संघ असणे आवश्यक आहे. प्रत्येक संघात 6-6 खेळाडू खेळ खेळतात.

२) स्पर्धेच्या वेळी दोन्ही संघांकडे १२-१२ खेळाडू असतात. पण ६-६ करत ते जमिनीवर उतरतात. उर्वरित खेळाडू बदलासाठी विराम दिला आहे.

३) या गेममध्ये सर्व खेळाडू हाफ बाही असलेला टी-शर्ट, नेकर, शूज आणि मोजे घालून मैदानात प्रवेश करतात.

४) या खेळादरम्यान रेफरीला अंगठी घालण्याची परवानगी नाही.

५) खेळाच्या मैदानात प्रवेश करण्यापूर्वी प्रत्येक खेळाडूचे हात तपासले जातात.

६) गेम सेवेने सुरू होतो.

व्हॉलीबॉल कसा खेळायचा

या खेळांतर्गत, दोन संघांमध्ये विभागणी करण्यासाठी विभागलेल्या कोर्टात जाळी लावली जाते. खेळाचा मुख्य उद्देश हा आहे की संघाने नेटवरून चेंडू त्यांच्या प्रतिस्पर्ध्याच्या कोर्टात जावा. तसेच, प्रतिस्पर्ध्याच्या कोर्टच्या मैदानावरून चेंडू मारण्याचा प्रयत्न करावा लागतो. दुसऱ्या प्रतिस्पर्ध्याला हा प्रयत्न थांबवावा लागेल. त्‍याच्‍या कोर्टमध्‍ये चेंडू जमिनीवर आदळण्‍यापासून रोखावा लागतो.

याव्यतिरिक्त, चेंडू जमिनीवर आदळत किंवा खेळाबाहेर होईपर्यंत रॅली चालू राहते. जो संघ रॅली जिंकतो त्याला रॅली पॉइंट सिस्टम अंतर्गत एक पॉइंट मिळतो. रॅली जिंकणाऱ्या संघाला पॉइंट तसेच सर्व्हिस करण्याची संधी मिळते. व्हॉलीबॉलच्या खेळात बॉल मारण्याचे तीन मुख्य मार्ग आहेत – बंप, सेट आणि स्पिनिक.

निष्कर्ष

व्हॉलीबॉल या खेळाच्या लोकप्रियतेने खेड्यापाड्याच्या पलीकडे जाऊन आंतरराष्ट्रीय खेळांमध्ये आपले स्थान निर्माण केले आहे. आज हा खेळ जगातील बहुतेक लोकांचा आवडता खेळ बनला आहे. तसेच, या खेळाने खेळाडूंच्या क्रीडा कारकिर्दीला बहाल केले आहे. त्यापैकी काही प्रसिद्ध आणि यशस्वी भारतीय व्हॉलीबॉल खेळाडू आहेत – जिमी जॉर्ज, ए पलानीसामी इ.

माझा आवडता खेळ व्हॉलीबॉल वर १० ओळीत मराठी निबंध 10 Lines Essay On Volleyball In Marathi

१) व्हॉलीबॉल हा जगातील सर्वात लोकप्रिय खेळांपैकी एक आहे.

२) व्हॉलीबॉल हा एक खेळ आहे ज्याचा उगम अमेरिकेत झाला आहे.

३) व्हॉलीबॉलचा शोध १८९५ मध्ये विल्यम जी. मॉर्गन यांनी लावला होता.

४) त्याच्या मैदानाची लांबी ६० फूट आणि रुंदी ३० फूट आहे.

५) व्हॉलीबॉल कोर्टच्या मध्यभागी एक जाळी बांधली जाते.

६) हा खेळ पुरुष आणि महिला अशा दोन्ही स्तरावर खेळला जातो.

७) व्हॉलीबॉल हा खेळ प्रत्येकी ६-६ सदस्यांच्या दोन संघांमध्ये खेळला जातो.

८) या खेळात प्रत्येक संघाचे खेळाडू चेंडू दुसऱ्या कोर्टात टाकतात.

९) भारतात व्हॉलीबॉल फेडरेशनची स्थापना १९५१ मध्ये झाली.

१०) हा खेळ बॅडमिंटन, हँडबॉल आणि टेनिस यांचे मिश्रण आहे.

माझा आवडता खेळ व्हॉलीबॉल वर मराठी निबंध Short Essay On Volleyball In Marathi ( २०० शब्दांत )

व्हॉलीबॉल हा चामड्याच्या १२ मऊ तुकड्यांपासून बनवलेल्या चेंडूने खेळला जाणारा खेळ आहे. व्हॉलीबॉल मैदानाची लांबी १८ मीटर आणि रुंदी ९ मीटर आहे. व्हॉलीबॉलमध्ये, चेंडूचा व्यास ६५ सेमी असतो आणि त्याचे वजन २५०-३०० ग्रॅम असते.

व्हॉलीबॉलच्या प्रत्येक संघात ६ खेळाडू असतात आणि कोणताही संघ १२ पेक्षा जास्त खेळाडूंना नाव देऊ शकत नाही. या खेळात, मैदानाची लांबीच्या दिशेने दोन भागात विभागणी केली जाते आणि मध्यभागी जाळी लावली जाते.

व्हॉलीबॉल हा खेळ बहुतेक तीन पाळ्यांचा असतो पण अंतिम सामना पाच शिफ्टमध्ये खेळवला जातो. सामना जिंकण्यासाठी, व्यक्तीकडे अनेक शिफ्ट्स आहेत आणि जर ते समान असतील, तर अंतिम डावातील ६ गुणांनंतर, दोन्ही संघांची बाजू बदलली जाते आणि १५ गुण असलेला संघ प्रथम जिंकतो. एक संघ फक्त तीन वेळा चेंडू मारू शकतो आणि जर दोन व्यक्तींनी एकाच वेळी चेंडू मारला तर दोष उद्भवतो. व्हॉलीबॉल खेळण्यासाठी शारीरिक ताकद आणि संघाचा पाठिंबा आवश्यक असतो.

माझा आवडता खेळ व्हॉलीबॉल वर मराठी निबंध Short Essay On Volleyball In Marathi ( ३५० शब्दांत )

खेळण्यासाठी अनेक शारीरिक खेळ आहेत आणि व्हॉलीबॉल हा त्यापैकी एक आहे. व्हॉलीबॉल हा एक उत्कृष्ट खेळ आहे ज्यामध्ये भरपूर ऊर्जा आणि मजा आहे. काही खेळ खेळण्यासाठी भरपूर उपकरणे वापरून खेळावे लागतील, व्हॉलीबॉल, फक्त एक चांगला चेंडू आणि नेट आवश्यक आहे आणि बास्केटबॉल आणि गोल्फ यांसारख्या इतर खेळांपेक्षा वेगळे, जिथे जागा आहे तिथे कुठेही खेळले जाऊ शकते. विशिष्ट खेळ खेळण्यासाठी क्षेत्रे.

व्हॉलीबॉल खेळण्यासाठी, हा एक सांघिक खेळ आहे आणि प्रत्येक बाजूने सहा खेळाडूंसह एकूण बारा खेळाडू असतील. जेव्हा खेळाचा कर्णधार कोर्टाच्या काठावर निर्णय घेतो की ते नाणे फेकून खेळायचे तेव्हा खेळ सुरू होतो. खेळाचा मुख्य नियम म्हणजे चेंडू हवेत ठेवणे आणि तो शरीराच्या कोणत्याही भागावर आदळू शकतो. चेंडू दुसऱ्या बाजूला जाण्यासाठी प्रत्येक संघावर जास्तीत जास्त तीन हिट्स शक्य आहेत.

खेळाच्या इतर नियमांमध्ये यासारख्या गोष्टींचा समावेश असेल; कोणताही खेळाडू दोनदा चेंडू मारू शकत नाही. जेव्हा संघाच्या प्रतिस्पर्ध्यापैकी एकाने कोर्टवर चेंडू खेळला आणि चेंडूचा बचाव केला नाही तेव्हा एक गुण प्राप्त होईल, ज्यामुळे कोर्टवर ग्राउंड अॅटॅक होईल.

प्रथम सेवा न्यायालयाच्या बाहेरून मारली जाईल. खेळासाठी किमान ३-५ सेट असतील आणि स्कोअर २५ असेल. जो संघ प्रथम गुण मिळवेल तो जिंकेल. दोन संघांमधील फरक २ गुण होईपर्यंत किंवा खेळ सुरू राहेपर्यंत नेहमी २ गुणांचा फरक असावा.

या खेळाचा मूळ उद्देश कायदेशीररित्या नेटवर चेंडू अशा प्रकारे परत करणे आहे की प्रतिस्पर्ध्याला परत करणे शक्य होणार नाही. खेळाच्या स्विंग्समध्ये जेव्हा एखादा खेळाडू दोनदा मारतो, बॉल पकडतो, एका बाजूला चार स्पर्श करतो किंवा खेळत असताना चेंडू धरतो तेव्हाही समावेश असतो. व्हॉलीबॉल हा साधा नियम आणि मजा असलेला खेळ आहे आणि कोणीही खेळू शकतो आणि आनंद घेऊ शकतो.

माझा आवडता खेळ व्हॉलीबॉल वर मराठी निबंध Essay On Volleyball In Marathi

१९६४ मध्ये ऑलिम्पिकमध्ये व्हॉलीबॉल खेळाचा प्रथम समावेश करण्यात आला. चांगली उर्जा तसेच शिस्त हे व्हॉलीबॉलचे वैशिष्ट्य आहे. इनडोअर व्हॉलीबॉलबद्दल बोलायचे झाले तर, १९६४ मध्ये टोकियो येथे झालेल्या ऑलिम्पिक गेम्समध्ये त्याने पदार्पण केले. तेव्हापासून हे थांबलेले नाही.

व्हॉलीबॉल समुद्रकिनाऱ्यावर खेळला जातो आणि इनडोअर देखील खेळला जातो. दोन्ही पद्धतींचे मापदंड भिन्न आहेत. सोव्हिएत युनियनच्या आगमनाने गेममध्ये फरक पडला, सध्या या गेममध्ये ब्राझील आणि चीन सर्वोत्तम स्थानावर आहेत.

या गेममध्ये जेथे सुरुवातीची वर्षे सोव्हिएत युनियनने आपले वर्चस्व प्रस्थापित केले होते, त्यानंतर आता हळूहळू ब्राझील आणि चीननेही या खेळात आपली ताकद सर्वांसमोर दाखवली आहे. ऑलिम्पिक खेळांमधील व्हॉलीबॉलची स्थिती तसेच खेळाचे नियम आणि इतिहास जाणून घेण्यासाठी वाचा.

व्हॉलीबॉलचे नियम

इंटरनॅशनल व्हॉलीबॉल फेडरेशन (FIVB) कडून व्हॉलीबॉलचे साधे नियम येथे आहेत.

यामध्ये एका वेळी दोन संघ खेळतात आणि प्रत्येक संघात ६ खेळाडू त्यांच्या संघाचे प्रतिनिधित्व करतात. दोन्ही संघांमध्ये नेटाने बरोबरी आहे. खेळ सुरू होण्यापूर्वी नाणे फेकले जाते आणि जो जिंकेल त्याला प्रथम सर्व्ह करण्याचा अधिकार आहे.

सर्व्हचा अर्थ असा आहे की खेळाडू बेसलाइनच्या मागून चेंडू दुसऱ्या संघाच्या छावणीत फेकतो (अर्ध्या कोर्टात) आणि खेळ असाच चालू राहतो. एका संघातील खेळाडू केवळ ३ वेळा चेंडूला स्पर्श करू शकतात आणि नंतर त्यांना गोलंदाजी करावी लागते. त्यांच्या विरोधकांच्या छावणीत चेंडू. समोरून सर्व्हिस पिच करणारा खेळाडू चार हातांनी चेंडू त्याच्या सहकाऱ्यांकडे देतो आणि याला खेळाच्या भाषेत ‘पास’ किंवा ‘बंप सेट’ म्हणतात.

ज्या खेळाडूला ‘पास’ मिळतो किंवा त्याऐवजी दुसऱ्या खेळाडूला ‘सेटर’ म्हणतात आणि तो चेंडू नेटच्या जवळ जाण्याचा प्रयत्न करतो जेणेकरून तिसरा खेळाडू स्मॅश करू शकेल. गुण गोळा करण्यासाठी त्याचा वापर करा. हे लक्षात घेण्यासारखे आहे की जो खेळाडू स्मॅश मारतो त्याला ‘स्पाइक’ म्हणतात.

यानंतर, समोरची टीम त्या स्मॅशला ब्लॉक करून त्याच प्रक्रियेचे अनुसरण करते. नेटमध्ये सहसा सर्वात लांब आणि सर्वात लवचिक खेळाडू असतात. कोणीतरी फाऊल करेपर्यंत किंवा चेंडू जमिनीवर आदळत नाही तोपर्यंत खेळ चालू राहतो आणि असे झाल्यास समोरच्या संघाला एक गुण मिळतो.

व्हॉलीबॉलमध्ये गुण कसे मिळवायचे

एका गेममध्ये ५ सेट असतात आणि पहिले ४ सेट २५ गुणांचे असतात. पहिल्या दोन सेटमध्ये स्कोअर २-२ असेल, तर पाचव्या सेटमध्ये १५ गुण आहेत. प्रत्येक रॅली खंडित झाल्यानंतर एक गुण दिला जातो आणि ज्या संघाला गुण मिळतात त्याच संघाकडून सेवा दिली जाते. स्कोअर २४-२४ किंवा १४-१४  (पाचव्या सेटमध्ये) बरोबरीत असल्यास, संघाला विजयासाठी सलग दोन गुणांची आवश्यकता असते.

व्हॉलीबॉलमध्ये गुण मिळवण्याचा सर्वात सामान्य मार्ग म्हणजे स्पाइक. या सगळ्यात एक संघ गुण मिळवून आपला कारवाँ पुढे नेण्याचा मार्ग आहे. याशिवाय, काही फाऊल देखील पॉइंट गोळा करू शकतात, जसे की सर्व्हिंग करताना लाईन ओलांडून जाणे, जर खेळाडू दुसऱ्यांदा चेंडूला स्पर्श करत असेल आणि त्यादरम्यान त्याने नेटला स्पर्श केला तर तो देखील फाऊल मानला जातो.

कोणत्याही संघाने दुसऱ्या शिबिरात चेंडू टाकण्यासाठी 3 पेक्षा जास्त वेळा चेंडूला स्पर्श केला, तर त्यांनाही एक गुण गमवावा लागतो. दुसरीकडे, जर चेंडू कोर्टाबाहेर मारला गेला तर तो देखील फाऊल आहे.

व्हॉलीबॉलमधील खेळाडूंचे स्थान

व्हॉलीबॉल संघात ५ पदे आहेत, सेंटर्स, मिडल ब्लॉकर्स, आउटसाइड हिटर, वीकसाइड हिटर, लिबेरो. ज्यामध्ये केंद्रांचे काम स्पाइकर्ससाठी चेंडू तयार करणे आहे जेणेकरून ते स्मॅश करू शकतील.

मिडल ब्लॉकर्स बचावासह आक्रमक खेळही करतात. स्पाइकरमधून वेगवान येणारे स्मॅश थांबवण्याची आणि कोर्टच्या मध्यभागी चेंडू मिळाल्यास हल्ला करण्याची जबाबदारी मध्यम ब्लॉकर्सवर असते. बाहेरच्या हिटरला साइड हिटर देखील म्हणतात. ते संघाचे प्रमुख हल्लेखोर आहेत आणि ते कोर्टच्या डाव्या बाजूने खेळतात.

लिबेरो हा व्हॉलीबॉलमधील सर्वात मनोरंजक खेळाडूंपैकी एक आहे. त्याचा गणवेश देखील इतरांपेक्षा वेगळा आहे आणि तो पर्याय म्हणून काम करतो. लिबेरोला ब्लॉक आणि आक्रमण करण्याची परवानगी नाही आणि तो चेंडू पास करण्यासाठी कोर्टवर येतो. एकतर तो संघातील सदस्यांना बचावात मदत करतो किंवा त्यांच्यासाठी चेंडू बनवतो.

व्हॉलीबॉलमध्ये स्मॅश कसा मारायचा

स्मॅश हा सर्वात शक्तिशाली शॉट मानला जातो आणि हा शॉट सर्वाधिक गुण गोळा करतो. स्पाइक स्थितीत असलेला खेळाडू त्याच्या संघासाठी गुण मिळविण्यासाठी त्याचा वापर करतो. स्पाइक प्रामुख्याने बाहेरील हिटर आणि वीकसाइड हिटरसाठी राखीव आहे, जरी मध्यम ब्लॉकर देखील त्यांच्या संघाच्या आक्रमकतेला चालना देण्यासाठी आवश्यकतेनुसार स्पाइकची भूमिका बजावतात.

स्मॅशसाठी स्पाइकसाठी चेंडू हवेत फेकून केंद्र बनवावे लागते. चेंडू नेटच्या जवळ केला जातो आणि मग स्पाइकला त्याच्या धावांचे समन्वय साधावे लागते आणि दुसऱ्या संघाच्या कोर्टवर मारण्यासाठी उडी मारावी लागते. मध्यभागी चेंडू जितका चांगला होईल तितका स्पाइकला जास्त वेळ मिळेल आणि गुण मिळवणे तितके सोपे होईल. प्रभावी स्पाइकची खासियत आणि ताकद म्हणजे टॉपस्पिन. अशा परिस्थितीत, हिटर चेंडूला हाताच्या मध्यभागी मारण्याचा प्रयत्न करतो जेणेकरून त्याला वेगासह दिशा देखील मिळते.

व्हॉलीबॉल कोर्ट आकार आणि उपकरणे

FIVB नियमांनुसार, व्हॉलीबॉल कोर्ट १८ मीटर (५९ फूट) लांब आणि ९ मीटर (२९.५ फूट) रुंद असणे आवश्यक आहे. जाळीचा वरचा भाग पुरुषांसाठी २.४३ मीटर (७.९७ फूट) आणि महिलांसाठी २.२४  मीटर (७.३५ फूट) उंच आहे. पुढील आणि मागील कोर्टांना विभाजित करणारी अटॅकलाइन जाळीपासून ३ मीटर (१० फूट) अंतरावर आहे.

FIVB-मान्यताप्राप्त व्हॉलीबॉलचे वजन २६०–२९० ग्रॅम (९.२–९.९ oz) असते आणि त्यांचा घेर ६५-६७ सेमी (२५.५–२६.५ इंच) आणि PSI ४.३–४.६ असतो.

मित्रांनो माझा आवडता खेळ व्हॉलीबॉल वर मराठी निबंध संपूर्ण माहिती सोबत लिहिलेला आहेत. आम्हाला आशा आहे की तुम्हाला हे निबंध आवडला असेल. मित्रांनो माझ्या लिहिण्यात काही चूक झाली असेल तर मला माफ करा आणि कमेंट करून अवश्य सांगा मी त्या चुकला बरोबर करणार आणि निबंध कसा वाटला ते पण नक्की सांगा धन्यवाद.

हे निबंध सुद्धा अवश्य वाचा :-

• Badminton Essay In Marathi
• Online Education Essay In Marathi
• Social Media Essay In Marathi
• Essay On Teachers Day In Marathi
• Mazya Swapnatil Bharat Essay In Marathi
• Savitribai Phule Essay In Marathi

FAQ